Transnistra (Transdinyester) Sosyalist Moldova Cumhuriyeti

Yazının başlığı birçoğunuza şaşırtıcı gelmiş olabilir.  “Böyle bir ülke mi var? Hiç duymadım” derseniz, çok haklısınız. Evet, böyle bir ülke varmış. Moldova’ya gitmeye karar verene kadar bende böyle bir ülkenin varlığından haberdar değildim. Gezi öncesi yaptığım ayrıntılı okumalar sonucu haberdar oldum.

Bu yazı Moldova ve Ukrayna sınırları arasında yer alan ve hiçbir ülkenin tanımadığı Transnistra (Transdinyester) Sosyalist Cumhuriyetini konu almaktadır. Moldova ile Ukrayna arasında uzun ince bir şerit gibi uzanan 4200 kilometrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB)’nin 1990’ların başında çözülmesinden sonra Moldova bağımsızlığını ilan etmiştir. Birlik içindeki Moldovya olan adını da Moldova olarak değiştirmiştir. Moldova’nın birlik içinde ayrılmasını kabul etmeyen Transdinyester bölgesinde yaşan halk da, Moldova’ya karşı 1990-92 yılları arasında bağımsızlık savaşı vermeye başlamıştır. İki yıl süren savaş sonucu Rusya’nın duruma müdahale etmesi sonucu bağımsızlık ilan edilmiştir.  Transdinyester Sosyalist Cumhuriyeti, Moldova Cumhuriyeti içinde bu savaş sonucu, 1992’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden De facto bir devlettir.  Birleşmiş Milletler (BM) üyesi hiçbir devlet tarafından tanınmamaktadır. Transdinyester’in bağımsızlığı BM üyesi olmayan Güney Osetya, Abhazya ve Dağlık Karabağ tarafından tanınmaktadır. Bu üç devlet de Transdinyester gibi De facto devletlerdir.  Rusya Federasyonu tarafından da gayri resmi ilişki içindedir. Bütün BM üyeleri tarafından da Moldova’ya bağlı bir bölge olarak kabul edilmektedir.

2015 sayımına göre nüfusu 500 bin kişidir. Başkenti Tiraspol’dur. Başkentin nüfusu 140 bin civarındadır.  Bu sosyalist cumhuriyet 27 yıldır kendi yasalarına göre yönetiliyor. Diğer bütün ülkelerde olduğu gibi, bayrağı, parası, başkenti, devlet başkanı, parlamentosu,  milletvekilleri, polisi ve ordusu var. Cumhuriyetin hem bayrağında hem de armasında orak çekiş ve kızıl yıldız bulunmaktadır. Devasa bir Lenin heykeli parlamento binasının önünde bulunuyor. Sosyalist ideolojiye inanıyorlar.

Cumhuriyetin para birimi “Transdinyester Rublesi”. Nüfusunun üçte biri Moldovalı, üçte biri Ukraynalı ve kalan üçte biri de Rus. 2006 yılında yapılan referandumda halkın yüzde 97’si Rusya’ya bağlanmak için oy kullanmıştır. Ülkenin Rusya ile sınır bağlantısı bulunmamaktadır. Nüfusun yarısı Rusya pasaportu taşımaktadır. Halkın çok küçük bir bölümü de, Moldova ile federe devlet sistemi içinde Avrupa Birliği (AB)’ye girmek istemektedir.

Başkent Tiraspol’un Kişinev’e uzaklığı 80 km’dir. Ülkede Rusça konuşuluyor ve Rus alfabesi kullanılmaktadır. Geniş yolları, sakin trafiği, temizliği, insanların yardımseverliği, Lenin heykelleri, büyük binaları, sosyalizm simge isimleri ve tarihleri (Lenin, Marks, Rosa Luxemburg, Karl Liebknecht, 25 Ekim ve 1 Mayıs) gibi cadde ve sokak isimleriyle, müzeleri, tiyatroları, parkları ve işsizliğin hemen hiç olmadığı yapısıyla insana geleceğin dünyasında yaşıyor hissi vermektedir. De facto’da olsa Moldova’dan bambaşka bir yerde bulunduğunuz duygusu yaşatmaktadır.

Sakin ve düzenli bir ülke olan Transdinyester’in başkenti Tiraspol’a gerek Moldova’nın başkenti Kişinev’de gerekse Ukrayna’nın Odessa şehrinden düzenli olarak ulaşılabilmektedir. Ülkeye girişte pasaporta damga vurulması yerine giriş fişi verilmektedir. Ülkeye giriş oldukça kolay olup, sınır geçişinde herhangi bir sorun yaşanmamaktadır.

Trandinyester Sosyalist Cumhuriyetin kuruluşundan buyana ülkede 1500 kişilik bir ordu birliği bulunmaktadır.

Yolunuz Odessa’ya ya da Kişinev’e düşerse Transdinyester’e görmelisiniz.

Transdinyester Marşı

Birleştik sonsuza dek emek ve kardeşlikle
Kudretli Cumhuriyetlerimiz bugüne ulaştı!
Büyük Sovyetler Birliği asırlarca yaşayacak
Kendini güvende hissetmektir bir halkın rüyası! 

Yaşasın insanların kudretli elleriyle kurulan Sovyet anayurdumuz!
Yaşasın birleşmiş ve özgür olan halkımız
Ateşle sınanan kardeşliğimizin gücü
Uzun süre ışıldayacaktır bayrağımız
Bütün insanlığın görebilmesi için tüm şanıyla 

Karanlık ve fırtınalı günlerde büyük Lenin bize yol gösterdi
Özgürlüğün üstündeki parlak güneşi gördü gözlerimiz
Ve Stalin, bizim liderimiz, güvenle halkın içindeki
Sevdiğimiz ülkeyi kurmamızı sağladı 

Yaşasın insanların kudretli elleriyle kurulan Sovyet anayurdumuz!
Yaşasın birleşmiş ve özgür olan halkımız
Ateşle sınanan kardeşliğimizin gücü
Uzun süre ışıldayacaktır bayrağımız
Bütün insanlığın görebilmesi için tüm şanıyla! 

Geleceğimiz için savaştık ve alt ettik işgalcileri
Ve getirdik Sovyet anayurdumuza ün defnelerini
Şanımız halkların yüreğinde ve akıllarında yaşayacak
Ve tüm nesiller onun ismini yüceltecek 

Yaşasın insanların kudretli elleriyle kurulan Sovyet anayurdumuz!
Yaşasın birleşmiş ve özgür olan halkımız
Ateşle sınanan kardeşliğimizin gücü
Uzun süre ışıldayacaktır bayrağımız
Bütün insanlığın görebilmesi için tüm şanıyla!