Anadolu’nun Harikaları (2)

Diyarbakır Surları, Diyarbakır’ın merkezi ilçelerinden biri olan Sur ilçesinin içinde yer alan ve inşasının 4. yüzyıl olduğu düşünülen tarihi yapıdır. Surların uzunluğu 5800 metredir. Sur duvarlarının kalınlığı 1.40 - 5.00 metre arasında değişmektedir. Sur duvarlarının yüksekliği 8 – 22 metre arasında değişiklik göstermektedir. Sur duvarlarının çevrelediği alan 1,5 km2’dir. Surların Dağkapı, Urfakapı, Mardinkapı ve Yenikapı olmak üzere dört ana kapısı bulunmaktadır.

Diyarbakır Surları, 2015 yılında Unesco Dünya Miras Listesi’ne girmiştir.

Pontus Kral Kaya Mezarları, Amasya’yı M.Ö. 302 –M.Ö. 26 yılları arasında başkent olarak kullanan Pontus krallarına ait Kral Kaya Mezarları,  Amasya Kalesi’nin bulunduğu 272 metre yüksekliğindeki Harşena Dağı’nın eteklerine düz duvar gibi dikine uzanan kayalara oyularak yapılmıştır. Harşena “Hoş, mübarek nehir kenti” anlamına gelmektedir. Mezarların en büyüğünün  yüksekliği 15 metre, genişliği 8 metre, derinliği ise 6 metredir.

Kral Kaya Mezarları,  2015 Unesco Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmıştır.

Ani, Kars il merkezine 45 km uzaklıktaki Ocaklı köyü sınırları içinde, Ermenistan ile Türkiye sınırı oluşturan Arpaçay ırmağının kıyısında yer almaktadır. 961-1045 yılları arasında Pakraduni Hanedanlığı’nda Ermeni hükümdarlarının başkenti olmuştur. Kentte, Ermeni mimarisinin en güzel örneklerinin görülebileceği birçok eser bulunmaktadır. “1001 Kilise Şehri” olarak da anılmaktadır.

Bugün 78 hektar (780 dönüm) büyüklüğündeki bir alan üzerine kurulu olan kent, 4,5 km uzunluğundaki dış surları, sur içindeki antik kentte  cami, kilise, saray, kervansaray, köprü, hamam gibi yapılardan oluşan 21 adet tescilli taşınmaz ile birlikte arkeolojik sit alanı olarak ilan edilmiştir.

Ani, 2012 Unesco Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dahil edilmiştir.

Frig Vadisi, Kütahya, Afyon ve Eskişehir il sınırları içerisinde kalan bölgenin adıdır.  Kafkaslar’dan Anadolu’ya göç edenlerce M.Ö. 9. yüzyılda kurulmuştur. Binlerce yıllık zengin bir tarihi, kültürel ve doğal güzellikleri içinde barındıran vadi açık hava müzesi görünümündedir. Kaleler, kiliseler, peri bacaları, kaya yerleşimleri, mezar odaları, şapeller, pek çok yerleşim birimlerine dağılmış durumdadır.

Frig Vadisi, 2015 Unesco Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmıştır.

Hattuşa, M.Ö. 2. yüzyılda kurulan Hitit İmparatorluğu’nun başkentidir.  Çorum’a 85 km uzaklıktaki Boğazköy ilçesinde yer alır. Bölgeden bahseden kaynaklar Hattuşa’yı “bin tanrılı şehir” olarak tanımlamaktadır. Aslanlı Kapı, Kral Kapısı, Sfenksli Kapı, kaya  yüzeylerine oyulmuş kabartmalar ve birçok tapınağıyla bir açık hava müzesi görünümündedir.

Hattuşa, 1986yılında Unesco Dünya Mirası Listesi’ne girmiştir.

Sümela, Trabzon ili Maçka İlçesi Altındere vadisi sınırları içerisinde yer almaktadır. Denizden 1.150, vadiden 300 metre yükseklikte sarp bir kayalığa inşa edilmiş Rum Ortodoks manastır ve kilisedir. Yapının, kesin tarihi bilinmemekle birlikte M.Ö. 365-395 yılları arasında inşa edildiği düşünülmektedir. Trabzon’un simgesel yapılarındandır. M.S. 375’te çizilen fresklerde Adem ile Havva’nın yaratılışı, yasak meyveyi yemeleri, cennetten kovulma, yeniden dirilme, İsa ve Meryem’in doğuşu ve mabede sunuluşu ve havariler resmediliyor.

Sümela, 2000 yılından beri UNESCO Dünya Kültür Miras Geçici Listesi'nde bulunuyor.

Kaunos, Muğla ilinin Ortaca ilçesi Dalyan köyünde yer almaktadır. Miletos’un ikiz çocuklarında Kaunos tarafından inşa edilen kentin, daha sonra birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. 3 bin yıllık bir geçmişe sahip kent, kaya mezarları, tiyatrosu, bazilika, hamam, agora ve Demetler Kutsal Tapınağı ile ziyaretçilerini geçmişe götürmektedir.

Kaunos, 2014 Unesco Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dahil olmuştur.

Sardes, Manisa ili Salihli ilçesine bağlı Sart kasabası yakınlarında bulunan ve Lidya devletine başkentlik yapmış antik kent. M.Ö. 1300'de kurulup M.S. 1200'de yıkılmıştır. Tarihte paranın basıldığı ilk yerdir. Bir de “Karun kadar zengin” deyimine konu olan Kral Kroisos’un yaşamı, zenginliği ve gösterişiyle dillere destan Lidya’nın başkentidir. 

Sardes,  2013 yılında Dünya Miras Geçici Listesi'ne alınmıştır.

Troia (Truva), Çanakkale il merkezine 30 kilometre mesafe bulunan Teyfikiye köyünde bulunmaktadır. Troia, doğal afet ve savaşlar nedeniyle 9 kez yakılıp yıkılmış ve her seferinde yeniden kurulmuştur. Homeros’un ünlü İlyada ve Odysseia destanlarının da anavatanıdır.

Troia, 1998 yılından bu yana Unesco Dünya Miras Listesi’ndedir.