ÇİNE (Anadolu’nun Kaybolmuş, Gizemli Kenti GERGA ve Madran Dağı Kaya Resimleri)
Çine ilçesi Aydın iline bağlıdır. Çine, Aydın –Muğla karayolu üzerinde, il merkezine 35 km. mesafede ve arazinin büyük bölümü dağlıktır. Büyük Menderes Havzasının güneyinde Çine Çayının suladığı, yeşil alanlara bakan Madran Dağı nın güneybatı eteklerinde kurulmuştur. Çine antik Karia ve Ionya bölgelerini birbirine bağlayan geçit üzerinde olması nedeni ile Aydının eski ve önemli yerleşim yerlerinden biridir. Marsyas; Çine Çayının antik çağdaki adıdır. Çine’den Yatağan yönüne gidenlerin dikkatini çeken ilginç kayaların mitolojik bir hikayesi var. Aydın’ın Çine ilçesi ile Muğla’nın Yatağan ilçeleri arasında üst üste konulmuş ilginç kayaların arasından yol alırsınız. Beşparmaklar’dan Gökbel ve Madran dağlarına uzanan ilginç kayalardan oluşan ilginç bir bölgedir. Müzik Tanrısı Apollan’a flütüyle kafa tutan Marsyas arasında geçen öyküdür. Marsyas Efsanesi’ni merak edenler internetten bulup okuyabilirler.
Gerga Antik Kenti, Aydın İli’ne bağlı, Çine İlçesi, Deliktaş Mevkiinde yer alan kent, ilçeye 15 km. uzaklıktadır.. Kentin tarihinin arkaik döneme kadar gittiğini gösteren izler vardır. Halen kent içinde görülen kalıntılar arkaik dönem ve Roma dönemine aittir. Gerga Karia kültürünü yansıtan önemli bir merkezdir. Dağların arasına inşa edilmiş bir kent olması nedeniyle Karia uygarlığını yansıtan kentlerden biri olarak değerlendirilmektedir.
Gerga, kimilerine göre antik bir yerleşim, kimilerine göre kutsal bir alan olarak tartışmaları devam eden etkileyici doğasında, yöredeki taşların kullanıldığı birbirinden güzel yapılar bulunmaktadır.
Tapınak, antik kent alanın ortasında dikkat çeken, taşlardan yapılmış ama ahşap görünümlü bir yapıdır. Giriş kapısının üstüne bulunan üçgen alınlık kısmında “Gergas” yazısı bulunuyor. Çatısı, ahşap görünümlü taş taşlardan inşa edilmiştir. Tapınak, antik kentin simgesidir.
Dikilitaşlar, tapınağın hemen yakınında 3.80 metre ve 2.50 metre genişliğindeki 2 tane dikilitaşın üzerinde de “Gerga” yazıları bulunuyor.
Gerga, yerel gazeteci Arif Ali Uyguç’a göre, ”19. yüzyılın sonlarına doğru Charles Texier’in tespit ettiği ve tescili yapılan Gerga Antik kenti, Kudüs gibi, Vatikan gibi, Kabe gibi bir tapınım merkezi. Karia Krallığının tapınım merkezi durumundaki Labranda’dan bağımsız bir kült merkezi olan Gerga, büyüsü çözülemeyen bir tarihi alan olarak şeklini korumaktadır.
Gerga bir Kudüs’tür,
Bir Labranda’dır,
Bir Vatikan’dır,
Bir Kâbe’dir
Gerga, başlı başına, Karia döneminin dinsel tapınım merkezidir.
Adı konulmamış, şekli belirlenmemiş olmasına rağmen Gerga, günümüz için gezilmeye, görülmeye değer bir antik kenttir.”
Madran Dağı Kaya Resimleri, Çine ve Yatağan ilçeleri arasında kalan, doğal ve kültürel zenginliklerle dolu Madran Dağı’ndaki Gökbel Vadisi’nde kaya resimleri (Hz. İsa ve azizlerin freskleri) bulunmaktadır. Çine- Yatağan karayoluna bir kilometre uzaklıktaki Çine Barajı kıyısında Gökbel Vadisi’nde kaya üzerine yapılmış resimler, 1500 yıl öncesine ait olup, 20’ye 30 ebatlarında yapılmıştır. Gerga Antik Kenti’ne oldukça yakın mesafededir. Kaya resimlerine defineciler tarafından zarar verilmiş olmasına rağmen bütün güzelliklerini görebilmek mümkün görünüyor.
Gerga Antik Kenti ve Madran Dağı Kaya Resimleri, Anadolu’daki birçok antik kentin aksine kaderine terk edilmiş görünüyor. Antik kentte geçmişten günümüze herhangi bir kazı çalışması yapılmamış ve koruma alınmamış görünüyor. Doğa harikası bu yerlerin yön tabelaları ve doğru dürüst bir yolları bile yok. Define avcıları, doğa yürüyüşçüleri ve meraklı gezginler dışında ziyaretçileri bulunmuyor. Her iki bölgede dağların arasında, ulaşımları zor ama manzaraları muhteşemdir.
Günün birinde yolunuz düşerse yöreyi bilen rehberler eşliğinde gitmenizi tavsiye ederim.
Not: Her iki bölgeyi kolayca gezmemizi sağlayan rehberimiz, Çine - Kuruköy’lü ve Efeler Belediyesi çalışanlarından Zeki Köse’ye teşekkür ederim.