Selçuklu ve Osmanlı Döneminde Şifalı Macunlar ve Bitkiler (2)

Günümüzde de kullanılan ve Hz. Peygamber tarafından önerilen bir tedavi yöntemi de hacamattır.

“Şifa üç şeydedir: Bal şerbetinde, hacamat kupasında ve ateşle dağlamada. Ben ümmetimi ateşle dağlamaktan  men ederim”  buyurmuştur.

Osmanlı’da hastalara verilen ilaçların bir kısmı macunlardı

Macunlar çeşitli bitkiler, baharatlarve şifalı otlarla hastanın şikayetlerine göre özel olarak hazırlanırdı.

 Bitkilerin dozuna çok dikkat edilirdi, çünkü bazı bitkilerin fazlası hastaya zarar verir.Ayrıca macun haline getirilemeyecek bazı bitkiler sulandırılarak şerbet şeklinde verilirdi

Bu macunlardan kısaca bahsedecek olursak:

“Macun-ı Bah: Bu macuna Macun-u Hasene’de denir. Mide rahatsızlıklarına iyi gelir,bağırsak problemlerine ve uykusuzluğu giderir, şeker düşürücüdür, kalbi güçlendirir, baş ağrılarını giderir, iştahı arttırır.

Kullanılan bitkiler; anason, karanfil, kereviz, kişniş, şalgam tohumu, uduhindi (öd ağacı).

Macun-ı Bellud:Karamsarlığa iyi gelir, adet düzenler, unutkanlığı azaltır, bağırsak iltihabında kullanılır,cinsel problemi giderir, aşırı terlemeyi düzenler.

Kullanılan Bitkiler; bal, bellud, darülfülfül, zencefil, karanfil, tarçın, keten tohumu ve kişniş.

Macun-ı Mütevekkili:Kuluncu açar ve mide zayıflığı, şişkinlik, baş ağrısı ve romatizma ağrılarını giderir,kanı sulandırır, tansiyonu ve kolesterolü düşürür, zihin yorgunluğuna iyi gelir, kusmayı önler, gut  hastalığında faydalıdır.

Kullanılan bitkiler: badem, kereviz, kimyon, hindistan cevizi, menekşe yağı,kakule, nezle otu, zencefil, bal.

Macun-ı Müferrih: Bu macun ferahlatıcı bir macundur. Hazmı kolaylaştırır, cildi güzelleştirir, kan dolaşımını düzenler, migren ve depresyon tedavilerinde kullanılır ve kişiyi rahatlatır.

Kullanılan bitkiler : Anason, badem, ceviz, at kuyruğu, hindistan cevizi, ısırgan tohumu, karanfil, kebabiye, leblebi unu, salep, su zambağı, şehvet otu, tarçın, uduhindi, zerdeçal, bal.

akırı kahra otu

Akırı kahra faydaları

Öksürük ve balgamı keser. Vücuda kuvvet verir. Felce iyi gelir. Diş ağrılarını ve romatizma şikayetlerini azaltır. Cilde faydalı bir bitki olan akırı kahra cilt bakımı için kullanılmaktadır.

 Macun-ı Felasife: Balgam söktürücüdür, romatizma ve baş ağrısında kullanılır, zayıflatıcıdır, zihni açar, vücut direncini arttırır, sindirime yardım eder, ayrıca diş diplerini güçlendirir.

Kullanılan bitkiler: Darıfülfül, Hindistan cevizi, loğusa otu, papatya, rezene, salep, tarçın, tere, zencefil, bal.

Macun-ı İbni Sina: Sabuncuoğlu Şerefeddin, Mücerreb Nağme adlı kitabında

“Seçilen macunlar arasında bundan daha iyi bir macun yoktur”, demiştir. Ağız kokusunu giderir, balgamı keser, mide ekşimesi ve sancısında etkilidir, böbrek taşını eritir, sinirleri yatıştırır, uykusuzluğu giderir, migreni geçirir, basura faydalıdır, anne sütünü arttırır, bel ağrısını giderir.

Kullanılan bitkiler; bal, anason, havuç tohumu, dereotu tohumu, küçük Hindistan cevizi, karanfil, mastika, akırı kahra, udu hindi, misk ve şeker bulunmaktadır.”

uduhindi

Sürecek