Selçuklu ve Osmanlı Döneminde Şifalı Macunlar ve Bitkiler(3)

– Şifalı Otlar Bitkiler

Şifahanelerin bahçelerinde yetiştirilen çiçekler ve bitkiler hastaların tedavilerinde kullanılmaktaydı. Bitkilerden genellikle macunlar ve şuruplar yapılmakta idi. Fatih döneminin meşhur hekimleri arasında yer alan Sabuncuoğlu Şerefeddin Gevrekzade ‘Mücerrebnâme’ adlı eserinde geçen ilaçları, macunları ve tedavi yöntemlerinde kullanılan bitkileri, şöyle sıralar;

“Aloe Vera: Yanık ağrılarını azaltır. Deri iltihabı, güneş yanıkları, egzama ve böcek sokmalarında faydalıdır. Yıpranmış ciltleri nemlendirir ve onarır. Sirke ile karıştırılarak saç dipleri ovulursa saç dökülmesini azaltır.

Ayı Pençesi: Yara ve çıbanlara karşı çabuk kabuk bağlanmasını ve kapanmasını sağlar. Ağrıları dindirir. Ezilerek çıkan suyu iştahı açar, karaciğer rahatsızlıklarına iyi gelir.

Ballıbaba: Kadın hastalıklarında, sinirsel uyku problemlerinde, adet ağrılarında ve bu gibi rahatsızlıklarda bizzat çayı içilmelidir. Ağır böbrek rahatsızlıklarında ve kalp ödemlerinde kullanılır. İdrar söktürücüdür.

ayı pençesi

Ağaç Hatmi: Öksürüğe, bronşite ve nezleye iyi gelir. Boğaz, ağız ve diş eti rahatsızlıklarına iyi gelir.

Biberiye: Sindirime faydalıdır. Sabah yorgunluğu ve üşümeye iyi gelir. Damar tıkanıklığı, baş ağrısı, çarpıntı gibi rahatsızlıklara faydalıdır.

Çörekotu: bağışıklık sistemini güçlendirir. İltihabı engeller. Kandaki şeker miktarını düşürücü etkisi vardır. Mide zarını tahriş eden etkenlere karşı mide zarını korur. Nefes darlığına iyi gelir.

“ Hz. Peygamber: “Şu siyah taneler (çörek otu) Sâm’dan başka her derde devadır.” Sâm Ölüm demektir.

Çörek otu tohumunda bulunan doymamış yağ asitinin metabolizmaya olumlu tesir ettiği, bağışıklığı arttırdığı ve alerjiyi durdurduğu ispatlanmıştır. Bu sebepten çörek otu astım, bağışıklığın zayıflığından meydana gelen hastalıklara, sinir ve deri hastalıklarına faydalıdır.

Defne: Mikrop öldürücüdür. Ateşi düşürür, terletir ve vücuda rahatlık verir.

İdrar ve adet söktürür. Hazmı kolaylaştırır, iştah açar. Sinir ağrılarını dindirir. Nefes darlığı, karın ağrısı, öksürüğe karşı faydalıdır. Defne yağı romatizma ağrılarını dindirir ve saç dökülmelerini önler.

Sürecek