Evsiz insanların sorunu nasıl çözülecek?

Eşim istedi bu fotoğrafları paylaşmamı… Eti, çikolata minibüsü ile gittiğimiz Ayla Naci Uyar Anadolu lisesi bahçesinde kurulan çadır kent. Çok beğendim burayı, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bir otobüs içine kurduğu seyyar mutfak da Arkas firmasının desteği ile yemek pişirerek hizmet ediyor. Gördüğünüz gibi derslikleri bile var çadırda. İnsanların dolaşıp oturacağı banklar da koymuşlar. Evleri gibi olmaz ama, sosyalleşme alanlarının olması ne güzel…

Bir süre önce fark ettim, ülkemizin deprem, eğitimsizlik kadar önemli problemi: İletişimsizlik. İnsanlar çok konuşuyorlar ama birbirleriyle iletişimleri yok. İnsan gazeteci olduğu halde bir diğeriyle iletişim kuramıyor. Bu iletişimsizlik düşmanlık, nefret dahil çok kötü şeylere neden oluyor bilesiniz.

Maraş depremi 13 milyon insanı etkiledi. Çok sayıda insan öldü, ya da evsiz, arabasız, mülksüz kaldı. 6 Şubat 2023 öncesi evi, arabası, kendine yeterli iç çamaşırı, sevdiği rahat ettiği terliği, pijaması, sıcak suyu, tuvaleti varken bugün onların tümünden mahrum. Yeni yoksul hayatına alışamıyor ve bunu da kimseye anlatamıyor. Samimi yazıyorum, buradaki depremin sonuçlarını muhalefet bile yeteri kadar anlamıyor.

Güllü, bizim gazeteden emektarımız. Kaç sene oldu emekli oldu. Çok çalışkan, üretici bir kadındır. Boş durmaz yaz vakti, patlıcan, biber oyar kurutur satar. Geçtiğimiz yaz bana yabani semiz otu kurutmuştu. Biz pirpirim deriz ona. Deprem sırasında pirpirim kavanozu kırılmış, ağlayarak attım onu. Benim için her şeyden kıymetliydi. Pirpirim etli yapraklara sahip olduğu için zor kurur. Üstelik çarşıda satılan bir şey de değil. Birkaç gün önce Güllü ile konuştum. Kiraya oturduğu ev, ağır hasarlı. Kolon, kiriş hepsi çatlamış. Kendisi evde olmadığı için “hasarsız” vermişler, Çevre Bakanlığı’na itiraz etmiş, ama henüz gelmemişler. Gelirlerse 10 bin lira destek almayı hayal ediyor. Kendisi aslen Yavuzeli kazasındandır. Dedim ki: “Git orada otur, annenden kalan bir de ev vardı galiba.” “Ayfer Hanım, Yavuzeli’nde hasarsız bina yok. Annemin evi de yıkıldı depremde”.

Güllü için ne yapabilirim? Hiçbir şey… Ona hasarsız bir ev alma imkanım yok. Güllü, o hasarlı evden başka eve bile taşınamıyor, evlerin kirası ateş pahasına fırlamış. Nasıl çaresizlik bu? Şu anda oturduğu evi her an başına çökebilir. Gaziantep’te sık sık deprem oluyor, izliyorum. Kimbilir benim ulaşamadığım, bilmediğim kaç Güllü var böyle?

Geçen gün yazdım hani işadamını… O adamın şahane evi, annesinin evi, şık bir arabası ve kanser annesini tedavi ettirecek imkanı vardı 6 Şubat’tan önce. Bugün hiçbiri yok. Ben olmasam su almış arabasını tamirhaneden çıkaramayacaktı. Bu işadamına bir otel ayarlamışlar, arabasını da Gülten çok yardımsever birine tamir ettirdi. Otel ile tamirhane birbirine en uzak noktadaymış. Adamın cebinde taksi parası olmadığı için tamirhaneye gidemedi biliyor musunuz? Bir tanıdığı 60 kilometre mesafeden gelip, onu tamirhaneye götürdü. Düşündüm de cebinde benzin parası da yoktu herhalde. Neyse, hesaplamama göre, benim gönderdiğim paradan biraz arttı belki, onunla benzin alabildi mi acaba? Arabaya binip de mesleğine devam edip, para kazanmaya çalışacaktı.

Geçen gün farkına vardım. Gültenler’in banyosu yok. Gençlik kampındaki banyoları kullanıyorlar. Onlar da mırın kırın etmeye başlamışlar galiba. Siz hiç elinizde temiz giysileriniz, havlularınız evinizden farklı bir yerde banyo yaptınız mı? Evimizde havlularınızı, giysilerinizi asacağınız yerler vardır değil mi? Her şey yerli yerindedir, sabununuz, şampuanınız, lifiniz, varsa tarağınız, hatta ıslak ayaklarınızı kurulayacağınız ayak havlunuz. Saydığım tüm bu eşyaları elinizde taşıyıp, şanslıysanız bir sandalye bulup onun üzerine koyup, banyoya yakın bir yere koymayı denediniz mi mesela? Ayağınıza yarı ıslakken çorap giymek zorunda kaldınız mı? Ya da saçlarınızı yeteri kadar kurulamadığınız için sinüzit oldunuz mu?

Evsiz insanların sorunu nasıl çözülecek? Ağır hasarlı evlerde yaşamaya mahkum olanlar ne olacak? Samimi söylüyorum, muhalefetin buna bir çözümü var mı? Velev ki çözüldü, binlerce çadır, yüzlerce konteyner ne olacak? Nereye koymayı düşünüyorsunuz? Ya her çadır kentten çıkan tonlarca plastik çöpüne ne demeli?