Isparta

Isparta İli, Akdeniz Bölgesi’nin kuzeyinde Göller bölgesinde yer alır. 8.933 km²’lik yüzölçümüne sahip olan şehrin rakımı ortalama 1050 metredir. İlin % 68,4’ü dağlar, % 16,8’i ovalar ve % 14,8’i platolardan oluşur. Isparta’da, Batı Toroslar’ın uzantısı olan ve yüksekliği 3000 metreyi bulan oldukça yüksek dağlar vardır. Dedegöl, Barla, Davraz ve Akdağ ilin en önemli dağları; Eğirdir Gölü, Beyşehir Gölü, Kovada Gölü ve Gölcük Krater Gölü ise bilinen en önemli gölleridir. Isparta adının nereden geldiği, kesin olarak bilinmemektedir. 

Ülkemizde Isparta gülü yetiştiriciliği sadece Göller bölgesinde yer alan Isparta, Burdur, Afyon ve Denizli illerinde yapılmaktadır. Ülkemizdeki yağ gülü üretiminin yaklaşık % 70’i Isparta’dan karşılanmaktadır. Türkiye’deki toplam 22840 dekar yağ gülü üretim alanının 15910 dekarı Isparta'da bulunmaktadır.

Isparta'ya gül fidanları ilk defa 1888 yılında, Bulgaristan göçmeni Müftüzade İsmail Efendi tarafından Bulgaristan'ın Kızanlık yöresinden getirilmiştir.

Isparta’da Gezilecek Yerler:

Etnografya Halı ve Kilim Müzesi

Girişindeki 52 ton ağırlığında 3 gül heykeli yer almaktadır.  El dokuması kilimleri ile ünlü Isparta halılarını ve Anadolu’da kullanılmış 3.500 halı ve kilim sergilenmektedir. 11 katlı müzenin son katında seyir terası bulunmaktadır. Seyir terasında şehir kuşbakışı izlenebilmektedir.

Aya Baniya (Payana) Kilisesi

1750’li yıllarda yapıldığı tahmin edilmektedir. Kilise 1914 metrekare alan içerisinde 390 metrekare kapalı alana sahiptir. Dönemin de Hristiyanlarının ibadet için kullandığı kilise çok uzun yıllar kaderine terk edilmiş ve harabe bir görünüme sahiptir. Isparta’nın eski yerleşim yerlerinden olan il merkezindeki Turan Mahallesi’nde yer almaktadır. Çok uzun yıllar kaderine terk edilen kilise, Isparta Belediyesi ve Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı’nın (BAKA) Güdümlü Proje Desteği kapsamında “Isparta Koku Atölyesi: Kokuhane” adıyla restore edilmektedir.

Demirel Külliyesi

Külliye, yaşadığı dönemde Türk siyasi yaşamının en renkli simalarından, Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı yapmış olan Süleyman Demirel’in öldükten sonra doğduğu köyde yapılmıştır. Külliye içerisinde Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi de yer almaktadır. Müzede, Süleyman Demirel’in kendi kütüphanesinde bulunan 46.000 kitap, 126.000 fotoğraf, 8.000 hediye eşya, 4.000 tablo, 6.000 teyp ve video kaset, 500 giyim-kuşam malzemesi, halı-kilim ve 10.000 klasör dolusu 6 milyon doküman bulunmaktadır. 

Külliye, 17 dönümlük bir alan üzerine kurulmuş olup, 6 bin metrekare kapalı alanı bulunmaktadır. 1990 yılında yapımına başlanan külliye 26 Ekim 2014 tarihinde ziyarete açılmış ve Demirel Vakfı denetimindedir.

Güneykent

Güneykent, Isparta'nın Gönen ilçesine bağlı bir beldedir. Isparta'ya 40 kilometre, Gönen'e ise 13 kilometre uzaklıktadır. Isparta'nın en güzel güllerinin yetiştiği yerler arasında Güneykent’te yer almaktadır. Gül Müzesi: Güze, Tarihi Gül Yapı Fabrikası ve Yunus Emre Türbesi burada bulunmaktadır.

Güze: Türkiye’nin ilk güze müzesidir. Adını ‘Güzel’ anlamına gelen Isparta şivesindeki ‘Güze’ ve ‘Gül Müzesi’ tabirlerinden almaktadır. Müzede, gülün serüveni, gülün yetişmesi, işlenmesi, kültürel ve manevi değerleri anlatılmaktadır. Çok küçük bir müzedir.

Tarihi Gül Yapı Fabrikası: Gülbirlik’e ait eski gül yağı fabrikası. 70 yıllık fabrika şimdilerde müze olarak ziyaretçilere gülün yağa dönüşme serüvenini anlatıyor. Fabrika gezisinin ardından Gülbirlik tarafından üretilen onlarca gül ürününden satın alıp kafe bölümünde ise yöresel ürünlerin tadına bakabiliyor.

Yunus Emre Türbesi: Anadolu’da bulunduğu varsayılan birçok Yunus Emre mezarından birisinin de burada olduğu rivayet edilmektedir. Ayrıca yollara Yunus Emre’nin sözlerinin ve resmin işlendiği pek çok mermerler konulmuştur.

Eğirdir, Eğirdir Gölü ve Yeşil Ada

Eğirdir, Isparta’dan 30 km mesafede, Eğirdir Gölü’nün kıyısına kurulmuştur. İlçeye 4 km uzaklıktaki Akpınar Köyü’nün seyir terasında, ilçenin kurulduğu yarımadayı ve göl manzarası görülmeye değerdir.

Göle uzanan yarımada, Yeşil Ada ve Can Ada zaman içinde doldurulmasıyla oluşmuştur.  İlçe merkezindeki tarihi yapılar Eğirdir Kalesi Dündarbey Medresesi, Hızırbey Camisi ve Aya Stefanos (Yeşilada) Kilisesi’dir.

Eğirdir eski bir Rum yerleşim yeridir. Mübadele sonrası Selanikli Türkler buraya yerleştirilmiştir.

Göle uzanan yarımada etrafında irili ufaklı lokanta ve pansiyon bulunmaktadır.

Bir dönem ülkemizin önde gelen kemik hastanesi olan Eğirdir Kemik Hastalıkları Hastanesi’de ilçede yer almaktadır.

Ayrıca Isparta merkezinde Davraz Kayak Merkezi, Yalvaç ilçesinde Pisidia Antik Kenti, Sütçüler ilçesinde Yazılı kanyon ve Adada Antik Kenti, Aksu ilçesinde Zindan Mağarası ve Keçiborlu ilçesinde lavanta bahçeleri görülmeye değerdir.

Isparta’ya gelmişken yöresel lezzet olan Fırın Kebabı, Kabule Pilavı ve Üzüm Hoşafını denemeyi unutmayın.