Şehrimizin adıyla anılan antepfıstığının, sağlıklı beslenmedeki yerini ne kadar biliyoruz? Her gün bir avuç fındık denilirken; antepfıstığının tüketimi nasıl olmalıdır? İnsan sağlığına ne gibi yararları vardır? Beslenmemizdeki antepfıstığının rolü nedir?
Sev Amerikan Hastanesi Diyetisyeni Seda Nur Güler konu hakkında hastalarını bilgilendirdi.
Gaziantep denilince akla ilk gelen şeydir antepfıstığı ve baklava. Çünkü ülkemizdeki antepfıstığı hasılatının yüzde 85'i şehrimizde üretilmektedir. Antepfıstığı biz anteplilerin tatlılarda mutlaka ve hatta kebaplarımızda, lahmacunlarımızda dahi kullandığı bir sert kabuklu meyvedir.
Antep fıstığı total antioksidanlar yönünden oldukça zengin bir içeriğe sahiptir tabi bu konuda antepfıstığının ne şekilde tüketildiği çok önemlidir. Çünkü antepfıstığının yaygın bir tüketim türü olan fıstık ezmesi, fıstığın içerdiği total antioksidanların yaklaşık dörtte birini içerir. Kabuk içermeyen fıstıklar, kabuklu fıstıkların içerdiği antioksidanların %50’sinden daha az antioksidan içerirler. Ayrıca sadece iç şeklinde satın alınan antepfıstığı ise kabuklu satın alınanlara nazaran çok daha az antioksidan içerir. Fıstık antioksidanlarının önemli bir kısmı kabukta (pelikül) yer alır ve dış kabuğu açılmadan saklanan fıstıklar, kabuğu kırılıp iç şeklinde saklanan fıstıklara kıyasla daha fazla antioksidan içerirler. Antepfıstığı E vitamininden zengin olup, doygunluk hissi oluşturur. Dolayısıyla antepfıstığı bu yönüyle ve içerdiği bitkisel protein, doymamış yağ asitleri, antioksidan flavonoidler ve posa nedeniyle tüm insanlar ve vejetaryenler için oldukça iyi bir besin kaynağıdır. Ayrıca antepfıstığının tokluk kan şekerinin yükselmesini önlediği, karbonhidrat toleransını düzelttiği ve diyabetik komplikasyonları önlediği Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı ile Kardiyoloji Anabilim Dalı'nın yaptığı ortak bir çalışmayla belirlenmiştir. Ülkemizdeki kadınlar ve çocuklarda önemli bir problem olan aneminin önlenmesinde, osteoporozun korunmasında; zengin demir, B vitaminleri ve kalsiyum içeriği ile antepfıstığı, güzel bir seçim olacaktır ve sağlıklı beslenmenin bir parçası olarak tüketiminden çekinilmemelidir. Çocuklar, gençler ve yetişkinlerin günde bir avuç (100 gram) antepfıstığı tüketmeleri sağlıklarına olumlu katkı yapacaktır. Diyette alınan antepfıstığı tüketimi ile doymuş yağların yerini doymamış yağlar aldığından mevcut Amerikan Kalp Birliğinin ilkeleri ile uyumludur. Halk arasında iyi kolesterol olarak bilinen HDL kolesterolünü arttırma yeteneğiyle de total yağ alımını daha serbest hale getirmektedir. Antepfıstığı yüksek oranda doymamış yağ asidi içermektedir. Doymuş yağların yerine hipolipidemik (düşük yağlı) diyetlerde antepfıstığı alternatif bir yiyecek olarak tercih edilebilir.
Sonuç olarak antepfıstığının insan sağlığına etkileri açısından diğer sert kabuklu yemiş türleriyle yapılmış olan önceki çalışmalarla aynı doğrultuda özelliklere sahip olduğu görülmektedir. Yani sağlıklı beslenme adına her gün bir avuç fındık ne derece yararlıysa bir avuç antepfıstığı da en az o kadar yararlıdır dolayısıyla günlük bir avuç fındık tüketimi yerine bir avuç antepfıstığının tercih edilmesi oldukça uygundur.Erkan Günyolu
Sev Amerikan Hastanesi Diyetisyeni Seda Nur Güler konu hakkında hastalarını bilgilendirdi.
Gaziantep denilince akla ilk gelen şeydir antepfıstığı ve baklava. Çünkü ülkemizdeki antepfıstığı hasılatının yüzde 85'i şehrimizde üretilmektedir. Antepfıstığı biz anteplilerin tatlılarda mutlaka ve hatta kebaplarımızda, lahmacunlarımızda dahi kullandığı bir sert kabuklu meyvedir.
Antep fıstığı total antioksidanlar yönünden oldukça zengin bir içeriğe sahiptir tabi bu konuda antepfıstığının ne şekilde tüketildiği çok önemlidir. Çünkü antepfıstığının yaygın bir tüketim türü olan fıstık ezmesi, fıstığın içerdiği total antioksidanların yaklaşık dörtte birini içerir. Kabuk içermeyen fıstıklar, kabuklu fıstıkların içerdiği antioksidanların %50’sinden daha az antioksidan içerirler. Ayrıca sadece iç şeklinde satın alınan antepfıstığı ise kabuklu satın alınanlara nazaran çok daha az antioksidan içerir. Fıstık antioksidanlarının önemli bir kısmı kabukta (pelikül) yer alır ve dış kabuğu açılmadan saklanan fıstıklar, kabuğu kırılıp iç şeklinde saklanan fıstıklara kıyasla daha fazla antioksidan içerirler. Antepfıstığı E vitamininden zengin olup, doygunluk hissi oluşturur. Dolayısıyla antepfıstığı bu yönüyle ve içerdiği bitkisel protein, doymamış yağ asitleri, antioksidan flavonoidler ve posa nedeniyle tüm insanlar ve vejetaryenler için oldukça iyi bir besin kaynağıdır. Ayrıca antepfıstığının tokluk kan şekerinin yükselmesini önlediği, karbonhidrat toleransını düzelttiği ve diyabetik komplikasyonları önlediği Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı ile Kardiyoloji Anabilim Dalı'nın yaptığı ortak bir çalışmayla belirlenmiştir. Ülkemizdeki kadınlar ve çocuklarda önemli bir problem olan aneminin önlenmesinde, osteoporozun korunmasında; zengin demir, B vitaminleri ve kalsiyum içeriği ile antepfıstığı, güzel bir seçim olacaktır ve sağlıklı beslenmenin bir parçası olarak tüketiminden çekinilmemelidir. Çocuklar, gençler ve yetişkinlerin günde bir avuç (100 gram) antepfıstığı tüketmeleri sağlıklarına olumlu katkı yapacaktır. Diyette alınan antepfıstığı tüketimi ile doymuş yağların yerini doymamış yağlar aldığından mevcut Amerikan Kalp Birliğinin ilkeleri ile uyumludur. Halk arasında iyi kolesterol olarak bilinen HDL kolesterolünü arttırma yeteneğiyle de total yağ alımını daha serbest hale getirmektedir. Antepfıstığı yüksek oranda doymamış yağ asidi içermektedir. Doymuş yağların yerine hipolipidemik (düşük yağlı) diyetlerde antepfıstığı alternatif bir yiyecek olarak tercih edilebilir.
Sonuç olarak antepfıstığının insan sağlığına etkileri açısından diğer sert kabuklu yemiş türleriyle yapılmış olan önceki çalışmalarla aynı doğrultuda özelliklere sahip olduğu görülmektedir. Yani sağlıklı beslenme adına her gün bir avuç fındık ne derece yararlıysa bir avuç antepfıstığı da en az o kadar yararlıdır dolayısıyla günlük bir avuç fındık tüketimi yerine bir avuç antepfıstığının tercih edilmesi oldukça uygundur.Erkan Günyolu