M den Z ye kamçı

Kamçıya devam...

Mostralık isteklendirme... Tezgâhın önüne, vitrinin en iyi yerine müşteri çeksin diye yerleştirilen yüksek kaliteli süs mala mostralık - göstermelik denir. Mostra müşteriyi yakalar, tezgâhtar tapon malı ona kakalar. Göstermelik isteklendirmeye ne söyleyen inanıyor, ne de dinleyen. “Medya yazsın, millet kansın,” diye yapılıyor.

Numune göstererek isteklendirme ... “Bak, şu adam bir iş yaptı, perişan ettiler, adamı yaktılar, kendine gelemedi.” veya “Bak, şu adam var ya bir uyumludur, bir uyumludur, iki ayda müdür oldu,” gibi iki zıt kelamda gayrete getirmek İçin kullanılabiliyor.

Öğrenerek isteklendirme... Çoğu yönetici zamanla çalışanların yaptığı işten ve çalışandan uzaklaşıyor veya kopuyor. Çalışanların yaptıkları işi unutuyor. Onlardan arada bir yaptıkları işin inceliklerini öğrenmeye çalışması, çalışanı “Bana ilgi gösteriyor!” diye gayrete getiriyor. Ne de olsa, öğrenmenin sonu yok.

Öz isteklenme.. İnsanın kendi kendini motive etmesi durumu. Belki de en önemli motivasyon çeşidi. “Kurda sormuşlar ensen niye kalın, kendi işimi kendim görürüm demiş.”

Paralayarak isteklendirme ... Hem “para”layarak, hem de “parala”yarak yapılabiliyor. 

Pembe gözlüklü isteklendirme... Batıda bizim abesle iştigal diye kullandığımız sözlere uygun düşen “Gemi batarken pirinç aksamı parlatmak,”  deyimi var. Her şey enkaz haline dönüşmekte iken hala parlak nutuklarla, ufuklarla güdüleme şekli.

Sınayarak isteklendirme... Çalışan, arada bir, yazılı prosedür-iş görme usulleri, şartnameler, standartlar konusunda sınanıyor. Bu sınama insanı mahcup duruma düşürmemek için kısa bir süre için de olsa gayrete getirebiliyor.

Sırt sıvazlayarak isteklendirme... Klasik “Aslansın, kaplansın” sözlü edebiyatının elleri sıvazlama hareketiyle işe katarak yapılan şeklidir; başarılı olabiliyor.

Sopa ucundaki havuçla isteklendirme... Bu halde havuç bir sopanın ucuna asılıyor ve sopa da kişinin sırtına bağlanıyor. Havuç önde adam arkada, hep “Havuca yetişeceğim,” diye uğraşıp duruyor. Öyle inandırıcıdır ki, adam durunca havuç duruyor, yürüyünce havuç ta yürüyor.

Sorumlandırarak isteklendirme... Çalışan sorumlu kılmak koşulu ile gayrete getiriliyor ancak sorumluluk yetki ile donatılmadığı takdirde pek işe yaramıyor. 

Söverek isteklendirme ... Kimi insanlar yeterince alıştırıldıktan sonra alıştıranın arada bir gelip onları “sövgüyle” gayrete getirilmesini bekliyor. Deneyenlerin anlattığına göre, sövgü ile motivasyonun etkisinin bir ay kadar ömrü oluyormuş. Tekrarlanmayınca etkisi hızla kayboluyormuş. 

Şişirerek isteklendirme... “Sen neymiş sen be abi,” sözleriyle karşıdakinin iş bitiriciliği becerilerinden övgüyle söz edilerek uygulanıyor. 

Tatlı-sert isteklendirme ... Bu tarzda nabza göre şerbet veriliyor. Arada bir kızılıyor arada bir omuz sıvanıyor. Sırnaşıklıkla – samimiyet dozunu ayarlayabilenlere başarıyla uygulanıyor.

Tecrübe paylaşarak isteklendirme ... Tecrübeler çalışanlarla paylaşılıyor ve onların tecrübelerini arkadaşlarıyla paylaşmaları telkin ediliyor.

Tekmeleyerek isteklendirme ... Kimisi de tekme yedikçe gayrete geliyor.

Toplu isteklendirme ... Hep birlikte olursak yaşarız, yoksa ölümlerden ölüm beğenin tarzı güdüleme. “Sürüden ayrılanı kurt kapar” korkutmacasına benziyor.  

VMS yani Vatan - Millet – Sakarya isteklendirmesi ... Bunu yiyen kalmadığı için artık sadece sözde kullanılıyor, uygulamada son derecede ender rastlanıyor.

Yetkilendirerek isteklendirme ... Yetki vererek insanların kişisel büyümeye adım atacakları düşünülüyor.

Yücelterek isteklendirme ... Kişiyi oturtulacak yer bulunamıyor, kişi övgülerle göklere çıkarılıyor. Sakıncalı bir etkisi kişinin bunu sahi sanmaya başlaması. Çoğu kez, işler ters gidince o motivasyonu verenler ortada gözükmemeyi yeğliyor.