DEMİR EKSİKLİĞİ VE BESLENME TEDAVİSİ

Sağlıklı, yetişkin bir insan vücudunda 3-5 gram demir bulunmaktadır. Büyük kısmı kan ve hemoglobinde diğer kısmı ise karaciğer ve kemik iliğinde bulunur. Demirin ihtiyaç fazlası vücutta depolanmaktadır. Demir mineralinin görevleri; vücudun oksijen ve karbondioksit taşınmasında, vücudun enerji üretiminde, kan yapımında, beyin ve zeka gelişiminde, bağışıklık sisteminin güçlenmesinde, vücutta bakır ve kalsiyum emiliminde görev alması olarak sıralanabilir.

Demir, insan vücudunda az miktarda bulunmasına rağmen, vücut fonksiyonları için büyük önem taşımaktadır. Eksikliğinde birçok rahatsızlık görülmektedir. Demir eksikliği beyin fonksiyonlarında yavaşlama bağışıklık sisteminde zayıflama gibi rahatsızlıklara yol açar. Bunun dışında demir eksikliğinin neden olduğu en önemli rahatsızlık kansızlıktır. Bunun sonucunda sürekli yorgunluk hali ve deride soluk görünüm yaşanır.

Besinlerden alınan demirin emilimini arttırabilmek adına mutlaka C vitamini kullanımına dikkat edilmelidir. Örneğin kırmızı etle beraber C vitamini içeren gıdalar tüketilebilir. Bunun tam tersi etki gösterebilecek besinler ve içecekler de mevcuttur. Örneğin kalsiyum ve fosfor açısından zengin gıdalar  demir emilimini azaltır. Çay ve kahve içeriğinde bulunan 'tanen' demir emilimini azaltıcı etki gösterir. Bu nedenle yemeklerden hemen sonra çay içilmesi tavsiye edilmez.

Demirin fazla alınması durumunda ise zehirleyici etkisi olduğu ve hayati tehlike yarattığı bilinmelidir. Özellikle çocuklarda demirin fazla alınması bulantı kusma yapabileceği gibi mide ve sinir sistemini olumsuz yönde etkiler. Besinlerle demir alınamadığı durumlarda demir ilaç takviyesi ile alınabilir fakat besinler yoluyla alınabiliyorsa fazla demir tüketimine dikkat edilmelidir.

Et tüketiminin düşük olduğu durumlarda demir eksikliği sıklıkla görülebilmektedir. Ülkemizde de demir eksikliğine bağlı kansızlık oldukça yaygındır. Bu gibi durumlarda et yerine pekmez, tahin, tam tahıllar ve baklagiller düzenli olarak tüketilmelidir.

Demir Hangi Besinlerde Bulunur?

 Demir açısından zengin gıdalar; et ve et ürünleri, organ etleri (karaciğer böbrek), yumurta sarısı, pekmez, kurutulmuş meyveler, koyu yeşil yapraklı sebzeler, tahıllar, baklagiller.

Hayvansal besinlerdeki demirin emilimi bitkisel ürünlere göre daha fazladır.