Türkiye, Cumhuriyet tarihinin dış ticaret açığı rekorlarının arka arkaya kırıldığı AKP iktidarında geçen son 10,5 yıllık döneminde, bundan önceki 80 yıllık dönemde verilen toplam dış ticaret açığının 2 katından fazla açık verdi.
CHP Ankara Milletvekili Sinan Aygün’ün, yaptırdığı bir çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye, Cumhuriyetin kurulduğu 1923 yılından bu yana toplam 792,6 milyar dolarlık dış ticaret açığı verildi. Bu açığın yüzde 69’unu oluşturan 545,7 milyar dolarlık bölümü 2003 yılı başından Haziran 2012 tarihine kadar olan 10,5 yıllık dönemde verildi. 1923-2002 yıllarını kapsayan önceki AKP iktidarından önceki 80 yıllık dönemde ise toplam 246,5 milyar dolarlık dış ticaret açığı oluşmuştu.
Buna göre, 1923-2002 yılları arasında en yüksek yıllık dış ticaret açığı 26,7 milyar dolarla 2000 yılında verildi.
AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 15,5 milyar dolar olan dış ticaret açığı, 2003 yılında 22,1 milyar dolar olarak gerçekleştikten sonra izleyen yıllarda hızla artarak hemen hemen her yıl bir önceki yılın rekoru kırıldı. Yıllık dış ticaret açığı rekoru 2011 yılında ulaştığı 105,9 milyar dolarla tüm zamanların rekorunu kırdı. Ocak-Haziran 2012 dönemini 42,8 milyar dolarlık dış ticaret açığıyla geride bırakan Türkiye’nin, önceki yıla göre azalmasına rağmen bu yılın tümünde 80 milyar dolar civarında bir açıkla, yine Türkiye tarihinin ikinci en büyük açığını vereceği tahmin ediliyor.
Dış ticaret açığının bu ölçüde yüksek seyretmesinde Türkiye’nin ithalatında kaydedilen yüksek oranlı büyümeler etkili oldu. Son 10 yılın büyük bölümünde Türk parasının değerli tutulmasıyla körüklenen ithalat Türkiye’yi tehlikeli bir şekilde dış ticaret ve dolayısıyla cari işlemler açığı sorunuyla karşı karşıya bıraktı. Türkiye’nin 1923-2002 yıllarını kapsayan önceki 80 yıllık dönemde toplam 641,9 milyar dolar olan ithalatı 2003-Haziran 2012 döneminde ise 1 trilyon 479,7 milyar dolara ulaştı.
Türkiye, 2012 yılının ilk yarısına ilişkin verilere göre 206 ülkeden ithalat yaptı ve bu ülkelerin 90’ına karşı toplam 56,7 milyar dolarlık dış ticaret açığı verdi. Dış ticaret açığı verilen ülkelerin başında Rusya, Çin, ABD, Almanya, İtalya, Hindistan gibi ülkeler geliyor. Türkiye son yıllarda en fazla dış ticaret açığı verdiği Rusya’dan bu yılın ilk yarısında yaptığı her 100 dolarlık ithalata karşılık ancak 25 dolarlık ihracat gerçekleştirebildi. Çin’den yapılan her 100 dolarlık ithalata karşılık ise ancak 12 dolarlık ihracat yapabilen Türkiye’nin, özellikle Uzakdoğu ülkeleriyle olan dış ticaretindeki büyük dengesizlik dikkat çekiyor.
Türkiye’nin en fazla dış ticaret açığı verdiği ülkeler arasında yer alan Hindistan’a yapılan ihracat bu ülkeden yapılan ithalatın sadece yüzde 12’sini, Güney Kore’ye yapılan ihracat ithalatın yüzde 9,3’ünü, Japonya’ya yapılan ihracat ithalatın yüzde 8,3’ünü zor karşılıyor. Türkiye’nin çok az ihracat yapabildiği Tayvan’dan ise her 100 dolarlık ithalata karşılık ancak 5,2 dolarlık ihracat yapılabildi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Endonezya karşısında yüzde 14,1, Malezya karşısında yüzde 12,3, Tayland karşısında yüzde 13,6’da kaldı.
CHP Ankara Milletvekili Sinan Aygün, bu yıl ekonomik büyüme oranında yaşanan düşüş nedeniyle geçen yıla göre azalsa da Türkiye’nin son yıllarda bir ithalat ve dolayısıyla dış ticaret açığı patlaması yaşadığına dikkat çekti. 2012 yılı dış ticaret açığının geçen yılın altında olsa da Cumhuriyet tarihinin ikinci en yüksek açığı olacağını ifade eden Aygün, dış ticaret açığının bu haliyle bile endişe verici boyutlarda olduğunu söyledi. Aygün, şunları söyledi: "Düşük kurla ithalatı körükleyip tüketim artırılarak yaratılan yapay cennet sonsuza kadar sürdürülemezdi. Nitekim bu yıl dış ticaret açığında yaşanan sınırlı bir azalış bile ekonominin büyüme hızının yarı yarıya azalmasına yol açmış gözüküyor. Buna rağmen dış açıklar Türkiye ekonomisi için en büyük risklerden birini oluşturmaya da devam ediyor. Bu risk, hükümetin yıllardır uyguladığı günü kurtarma, Türk parasını değerli tutarak rakamları cilalayarak, sanal bir zenginlik yaratmaya yönelik politikalarından kaynaklanmaktadır.”SHA
Buna göre, 1923-2002 yılları arasında en yüksek yıllık dış ticaret açığı 26,7 milyar dolarla 2000 yılında verildi.
AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 15,5 milyar dolar olan dış ticaret açığı, 2003 yılında 22,1 milyar dolar olarak gerçekleştikten sonra izleyen yıllarda hızla artarak hemen hemen her yıl bir önceki yılın rekoru kırıldı. Yıllık dış ticaret açığı rekoru 2011 yılında ulaştığı 105,9 milyar dolarla tüm zamanların rekorunu kırdı. Ocak-Haziran 2012 dönemini 42,8 milyar dolarlık dış ticaret açığıyla geride bırakan Türkiye’nin, önceki yıla göre azalmasına rağmen bu yılın tümünde 80 milyar dolar civarında bir açıkla, yine Türkiye tarihinin ikinci en büyük açığını vereceği tahmin ediliyor.
Dış ticaret açığının bu ölçüde yüksek seyretmesinde Türkiye’nin ithalatında kaydedilen yüksek oranlı büyümeler etkili oldu. Son 10 yılın büyük bölümünde Türk parasının değerli tutulmasıyla körüklenen ithalat Türkiye’yi tehlikeli bir şekilde dış ticaret ve dolayısıyla cari işlemler açığı sorunuyla karşı karşıya bıraktı. Türkiye’nin 1923-2002 yıllarını kapsayan önceki 80 yıllık dönemde toplam 641,9 milyar dolar olan ithalatı 2003-Haziran 2012 döneminde ise 1 trilyon 479,7 milyar dolara ulaştı.
Türkiye, 2012 yılının ilk yarısına ilişkin verilere göre 206 ülkeden ithalat yaptı ve bu ülkelerin 90’ına karşı toplam 56,7 milyar dolarlık dış ticaret açığı verdi. Dış ticaret açığı verilen ülkelerin başında Rusya, Çin, ABD, Almanya, İtalya, Hindistan gibi ülkeler geliyor. Türkiye son yıllarda en fazla dış ticaret açığı verdiği Rusya’dan bu yılın ilk yarısında yaptığı her 100 dolarlık ithalata karşılık ancak 25 dolarlık ihracat gerçekleştirebildi. Çin’den yapılan her 100 dolarlık ithalata karşılık ise ancak 12 dolarlık ihracat yapabilen Türkiye’nin, özellikle Uzakdoğu ülkeleriyle olan dış ticaretindeki büyük dengesizlik dikkat çekiyor.
Türkiye’nin en fazla dış ticaret açığı verdiği ülkeler arasında yer alan Hindistan’a yapılan ihracat bu ülkeden yapılan ithalatın sadece yüzde 12’sini, Güney Kore’ye yapılan ihracat ithalatın yüzde 9,3’ünü, Japonya’ya yapılan ihracat ithalatın yüzde 8,3’ünü zor karşılıyor. Türkiye’nin çok az ihracat yapabildiği Tayvan’dan ise her 100 dolarlık ithalata karşılık ancak 5,2 dolarlık ihracat yapılabildi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Endonezya karşısında yüzde 14,1, Malezya karşısında yüzde 12,3, Tayland karşısında yüzde 13,6’da kaldı.
CHP Ankara Milletvekili Sinan Aygün, bu yıl ekonomik büyüme oranında yaşanan düşüş nedeniyle geçen yıla göre azalsa da Türkiye’nin son yıllarda bir ithalat ve dolayısıyla dış ticaret açığı patlaması yaşadığına dikkat çekti. 2012 yılı dış ticaret açığının geçen yılın altında olsa da Cumhuriyet tarihinin ikinci en yüksek açığı olacağını ifade eden Aygün, dış ticaret açığının bu haliyle bile endişe verici boyutlarda olduğunu söyledi. Aygün, şunları söyledi: "Düşük kurla ithalatı körükleyip tüketim artırılarak yaratılan yapay cennet sonsuza kadar sürdürülemezdi. Nitekim bu yıl dış ticaret açığında yaşanan sınırlı bir azalış bile ekonominin büyüme hızının yarı yarıya azalmasına yol açmış gözüküyor. Buna rağmen dış açıklar Türkiye ekonomisi için en büyük risklerden birini oluşturmaya da devam ediyor. Bu risk, hükümetin yıllardır uyguladığı günü kurtarma, Türk parasını değerli tutarak rakamları cilalayarak, sanal bir zenginlik yaratmaya yönelik politikalarından kaynaklanmaktadır.”SHA