En çok batık ihtiyaç kredisinde

Yaşam pahalılığı, kredi maliyetlerindeki artış ve TÜİK enflasyonunun reel enflasyondan düşük olması nedeniyle maaş zamlarının düşük kalması, kredi kartlarında banka takibine düşen alacakları ciddi ölçüde artırdı. Özellikle son aylarda takipteki alacaklarda ya­şanan artış, dikkat çekici boyutlara geldi.

Dünya gazetesinden Birol Bozkurt'un derlemesine göre, en çok batık da, ihtiyaç kredilerinde ortaya çıktı. İlgili veriler şöyle:

* Ocak 2023'te 160 milyar 271 milyon lira düzeyinde olan bankaların takip­teki alacakları, 2024 yılına kadar yüzde 19,78’lik bir artış göstermişti. Yeni yılla birlikte bu ivme hız kazandı, bu yılın sekiz aylık dönemin­de tahsili gecikmiş alacaklarda bü­yüme geçen yılın tamamının nere­deyse 2 katına çıktı.

* Nisana kadar yatay seyre­den takipteki alacaklar bu tarihten itibaren hızlı bir yükseliş tren­dine girdi. Mart ayının son hafta­sında 197,5 milyar TL düzeyinde olan takipteki alacaklar bu tarih­ten itibaren hızla yükseldi ve geçen hafta 249 milyar 308 milyon TL dü­zeyine geldi. Yani 1,5 yılda 37 mil­yar TL’lik bir artış gösteren takip­teki alacaklar son dört ayda 50 mil­yar liraya yakın bir artış gösterdi.

* Takipteki alacakların alt kırı­lımlarında, takipteki tüketici kredilerindeki artış ora­nı yüzde 100’ü geçti. 2023’ün ocak ayında 22 milyar 169 milyon TL olan takipteki tüketici kredisi tutarı son açıklanan 2024 16 Ağustos haftasında 44 milyar 389 milyar liraya yükseldi.

* Özel­likle haziran ayından itibaren ya­şanan yükseliş dikkat çekti. Tü­ketici kredilerindeki en fazla batık ise ihtiyaç kredilerinde oldu. Son açıklanan rakamlara göre 44,4 milyar liralık batık tüketici kredi­nin 43,6 milyar lirası ihtiyaç kredi­lerinden oluşuyor.

* Bireysel kredi kartlarında ise tablo biraz daha netleşiyor. 2023 yılının ocak ayında bireysel kredi kartlarında takipteki alacak tutarı 7 milyar 423 milyar lira iken geç­tiğimiz hafta bu rakam geçen süre­de yüzde 432,50’lik artışla 39 mil­yar 528 milyon liraya ulaştığı görü­lüyor.

* Bireysel kredi kartı toplam borcu ise 2023 Ocak ayında 451,1 milyar lira seviyesindeyken geçen hafta 1,5 trilyon liraya kadar yük­seldi. Yani geçen sürede yüksek enflasyonun da etkisiyle tüketim­de kredi kartına yüklenen vatanda­şın oluşan kart borcunu ödemekte zorlandığı görülüyor.

* Ticari krediler tarafında da son dönemde hızlı bir yükseliş var. Ocak 2023'te takipteki ticari kredile­rin toplamı 130,7 milyar lira dü­zeyinde bulunuyordu. Bu yılın temmuz ayına kadar hafif yukarı yatay bir seyir izleyen takipteki ticari krediler temmuzun ilk haf­tasında 147,8 milyar lira düzeyin­de yükselmişti. Ancak temmuz ayından sonra hızla yükselmeye başlayan takipteki ticari kredi tu­tarı temmuz başından 16 Ağus­tos haftasına kadar geçen sürede 20 milyar liraya yakın artarak 165 milyar liraya kadar çıktı.