PKK terör örgütü, 1978 yılında Abdullah Öcalan tarafından kuruldu. Süreçte ABD’nin silah ve mühimmat desteği verdiği, Türkiye’de silahlı eylemler yapan örgüt; silah bırakma çağrıları sonrasında silah bırakma kararı aldı. Örgüt, PKK adıyla eylemlerine son veriyor.
1980 öncesinde "Apocu" olarak bilinen grup, 27 Kasım 1978'de Diyarbakır'ın Lice ilçesine bağlı Fis Köyü'nde düzenledikleri kongrede, Kürdistan İşçi Partisi'ni yani PKK'yı kurdu.
Kuruluş kongresine katılanların birçoğu 1979 yılında tutuklandı. PKK’nın elebaşı Abdullah Öcalan ise aynı yıl Suriye’ye geçti. 12 Eylül 1980 darbesinden sonra PKK'nın, Lübnan'ın kontrolündeki Bekaa Vadisi'nde varlığı güçlendi; buraya giden PKK'lıların sayısı arttı. Öcalan, 1984'te örgütün "uzun süreli halk savaşı" ilan ettiğini açıkladı.
Terör örgütünün ilk silahlı eylemleri
Bu tarihten sonra terör örgütü, Siirt'in Eruh, Şırnak'ın Pervari bölgesi ile Hakkâri'nin Çukurca ilçelerinde eylemler gerçekleştirdi. PKK, Türkiye'de askeri noktaları ilk kez hedef aldı. Terör örgütü daha sonra sivilleri hedef alan eylemler gerçekleştirdi. PKK, 1987’de Mardin Pınarcık ilçesinde aralarında çocukların da olduğu 30 sivili; 1993’te Erzincan Başbağlar’da ve 1994’te Van Çatak’ta yine sivilleri hedef aldı.
Köy koruculuğu sistemi kuruldu
PKK’nın silahlı eylemlere başlamasının ardından köy koruculuğu sistemi kuruldu. 1985 yılında Köy Kanunu'nun 74. maddesinde yapılan değişiklikle yürürlüğe konulan köy koruculuğu sistemi oluşturuldu. Siviller, devlet tarafından silahlandırılarak PKK ile yürütülen mücadelenin bir parçası haline geldi. 1987 yılında ise PKK’nın eylem gerçekleştirdiği 8 ilde OHAL ilan edildi.
İlk ateşkes girişimi
1993'te Cumhurbaşkanı Turgut Özal, "şiddet yoluna karşı" barış için girişimler başlattı. Bunun üzerine Abdullah Öcalan, 20 Mart 1993'te ateşkes ilan etti. Ancak Özal'ın 17 Nisan 1993’te hayatını kaybetmesiyle süreç askıda kaldı.
Sınır ötesi operasyonlarda artış
İlk barış girişiminin başarısız olmasının ardından örgüte yönelik askeri operasyonlar artırıldı. Özellikle örgütün kamplarını kurduğu Irak’ın kuzeyine yönelik operasyonların sayısı arttı. 1995 yılında, 35 bin askerin katılımıyla Çelik Harekâtı gerçekleştirildi. Harekât 43 gün sürdü. Operasyon sonucunda 568 PKK’lı teröristin etkisiz hale getirildiği açıklandı. 1997 yılında düzenlenen Çekiç Harekâtı’nda ise 3 bin 145 örgüt mensubunun etkisiz hale getirildiği duyuruldu.
ABD–PKK ilişkisi
ABD her ne kadar PKK’yı terör örgütü listesine almış olsa da özellikle Birinci ve İkinci Körfez Savaşı süreçlerinde örgütü, Irak’taki Saddam Hüseyin yönetimine karşı zaman zaman dolaylı, zaman zaman da doğrudan destekledi. ABD’nin terör örgütüne yönelik destekleri, Suriye iç savaşı sonrasında yoğunlaştı. ABD’nin verdiği silahların Türkiye’ye karşı kullanıldığı, güvenlik kaynakları tarafından da doğrulandı.
Öcalan’ın yakalanma süreci
Türkiye’nin uyarısı sonrasında, 1998 yılında Suriye’den sınır dışı edilen örgüt lideri Öcalan, birçok ülkeye iltica başvurusunda bulundu. Son olarak Kenya'da Yunanistan Büyükelçiliği rezidansına götürülen Öcalan, buradan Hollanda’ya gitmeye çalışırken Türk yetkililer tarafından yakalanarak 15 Şubat’ta Türkiye’ye getirildi.
Öcalan’ın yargılanma süreci
Türkiye’ye getirildikten sonra İmralı Adası’na konulan Öcalan, burada kurulan mahkeme salonunda yargılandı. 31 Mayıs 1999 tarihinde başlayan dava, 29 Haziran 1999 tarihine kadar sürdü. Dava sonucunda, terör örgütü liderliği ve vatana ihanet suçlarından idama mahkûm edildi. Ancak Türkiye’de Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde idam cezası kaldırıldığı için Öcalan idam edilmedi.
RSS