Günlerden beri piyasaları tedirgin eden sahte milyar dolarların önemli bir bölümünün Antep sınırından girdiği ve ilk başta Antep’te döviz bürolarından piyasaya sürüldüğü yolundaki haberler ülkenin gündemine oturdu. Piyasada dolaşan sahte 50 ve 100 dolar alarmı Türkiye genelinde olduğu gibi Antep’teki dövizci ve bankaların döviz alım-satımlarını durma noktasına getirdi
Edinilen bilgiye göre; sahte dolarla döviz bürolarından ilk işlemlerin Antalya, İzmir, Gaziantep ve İstanbul gibi daha turistik bölgelerde yapıldığı düşünülüyor. Olayın ilk patlak verdiği şehrin ise Antep olduğu iddia ediliyor. Zira Gaziantep, Suriye ve Irak ile ilgili ticari hareketliliğin en yoğun olduğu il olarak dikkat çekiyor.
Piyasada dolaştığı iddia edilen sahte 50 ve 100 dolar banknotlarla yapılan ilk olarak işlemlerin Antalya, İzmir, Gaziantep ve İstanbul gibi daha turistik bölgelerdeki döviz bürolarında yapıldığı ifade ediliyor. Olayın ilk gerçekleştiği şehir olarak Irak ve Suriye’ye yakınlığı olan Antep’in adı geçiyor.
Döviz piyasayı allak-bullak oldu
Piyasanın kitlenme noktasına geldiğini söyleyen Durdu Döviz Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Cihan Sancılı, ‘’Antep’teki dövizcilerde 50 veya 100 dolar almıyor ve satmıyor. Döviz piyasası allak-bullak. Vatandaşa ne dolar satabiliyoruz ne de alabiliyoruz. Bankalardaki para sayma makinelerinin güncellenmesiyle birlikte sorunun çözüleceğini düşünüyoruz’’ şeklinde konuştu. Sancılı, ‘’Sahte olayı paranın var olduğu günden beri var. Sahte dolar, bundan 30 veya 40 yıl öncede vardı, şimdi yine var. Özellikle son günlerde gündeme gelen sahte dolar olayı var ve bunun Antep’te patlak verdiğini söyleyen arkadaşlar var. Ancak biz dövizciler elinde sahte dolar olan birisine rastlamadık’’ dedi.
Piyasayı bankacılar yönlendiriyor
Sancılı, ‘’Piyasayı bankacılar yönlendiriyor. 15-20 yıl önce paraları elimiz ile kontrol ediyorduk, makinelerin sahte ayırma özelliği yoktu. Şu anda döviz bürosunda çalışanlar sahte parayı ayırt edebilirler. Bankacılar ise, parayı makineyi geçiriyorlar, ancak geçmeyen paranın sahte olduğunu söylüyorlar ve müşteriye iade ediyorlar. Bundan dolayı bankalar bir önceki baskı 50 ve 100 doları almıyor. Bu olayı bankacıların abarttığını düşünüyoruz. Çünkü sahte para yeni olan bir şey değil, yıllardan beri var’’ açıklamasını yaptı.
Bir deste dolarda bir para sahte çıkınca bu tüm desteyi etkiliyor
Makineden geçen sahte doların olabileceğini kaydeden Sancılı, ‘’Paranın kağıdı yani dokusu orijinal ise makineden geçiyor. Bir deste dolarda bir para sahte çıkınca bu tüm desteyi etkiliyor. Şu anda bankalar makineden geçen tüm paralara sahte gözüyle bakıyorlar. Bazı bankların yeni 100 dolar almadıklarına şahit olduk. Piyasayı kitleme noktasına getirdiler. Makineden geçtiği söylenen sahte doların görüntüsünü gördüm, paranın sahte olduğunu anlamak için elimize bile almamıza gerek yok’’ ifadelerini kullandı.
Milyar doları aşabilir
Bankalar ve döviz büroları yaşanan bu olaylar üzerine fiziki dolar alım-satımını neredeyse tamamen durdururken, ilk başta piyasaya sokulan sahte dolarların 600 milyon doları bulabileceği tahmin edilmişti. Ancak kaynaklar, bu tutarın milyar doları aşabileceğine işaret etti. Sahte para tartışmaları nedeniyle döviz büroları ve bankalarda yüklü miktarlardaki döviz alım-satımları durma noktasına geldi.
Döviz büroları ve bankaların dolar alımını durdurmasına neden olan sahte dolar krizinde yeni detaylar ortaya çıktı. Olayın turistik bölgelerde patlak verdiği ve Antalya'da bir kripto para alımında sahte dolarların kullanıldığı öğrenildi. Sahte dolarların Güneydoğu sınırından Türkiye'ye kaçak yollarla sokulduğu belirtilirken, toplam tutarın da milyar doları aşabileceği tahmin ediliyor.
Habertürk'ten Çetiner Çetin'in haberine göre; piyasayı sarsan sahte dolar krizinde ortaya çıkan yeni bilgiler, kapsamlı ve organize bir kalpazanlık olayına işaret ediyor. Konuyla ilgili bilgi veren kaynaklar, sahte dolar banknotlarının ilk olarak Güneydoğu sınırından kaçak yollarla Türkiye'ye sokulduğunun düşünüldüğünü aktardı.
Antalya'da kripto para almaya çalıştılar
Söz konusu sahte dolarların kullanıldığı ilk büyük vakalardan birinin ise Antalya'daki bir kripto para alımında yaşandığı öğrenildi. Bir süredir Rusya ve çeşitli Arap ülkeleriyle ticaret yapanlar ödemelerini 1 dolara denk gelen bir kripto para olan Tether (USDT) ile yapıyor. Çeşitli döviz büroları dolar, euro karşılığı Tether satışı gerçekleştiriyor. Tartışmalara konu olan bu uygulama kapsamında müşterilerine söz konusu kripto paraları soğuk cüzdanlarla temin ediyor. Kaynakların verdiği bilgiye göre; geçtiğimiz günlerde Antalya'da yüzbinlerce dolarlık bir kripto para alımı gerçekleştirilmek istendi. Ancak bu sefer alımlar, döviz bürosundaki makinelerin tespit edemediği sahte dolarlarla yapıldı. Sahte parayı sokmaya çalışanlar döviz bürolarındaki para sayma makinelerinin yetersizliğinden faydalanmak istedi. Bankalardaki makinelerin de tespit etmekte yetersiz kaldığı sahte paraları, ancak çok usta bir şekilde elle inceleme yapan uzmanlar fark etti.
"Para sayma makinelerine yazılım güncellemesi gelecek"
Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Bürolar Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, “Vatandaşların yanlış anlaşılmaya mahal vermemek adına ve mağduriyet yaşanmaması adına şu anda döviz büroları yetkili müesseseler 50 dolar ve beyaz bir önceki baskı olan 100 dolarların alım ve satımını bir müddet durdurdu. Bunlarla alakalı para sayma makinelerine yazlım güncellemeleri gelecek. Muhtemelen bir hafta 10 günü bulur diye tahmin ediyorum” açıklamasında bulundu.
"Bire bir yakın bir sahtecilik"
Ünver, basılan sahte dolarların neredeyse bire bire yakın bir sahtecilikte olduğunu dolayısıyla konunun uzmanı olmayan sıradan bir vatandaşın anlamasının mümkün olmadığına vurgu yaparak şunları söyledi:
“2 tane para düşünün. Birisini darphane basmış birisini de darphane gibi bir yer basmış. Materyaller klişeler ve kâğıt kalitesi benzer yapıldığı için çok küçük detayları var. Bunları da uzmanlar ince ince, detaylı bir şekilde incelediğinde ortaya çıkıyor ve konunun uzmanı olmayan sıradan bir vatandaşın anlaması zor. Piyasada neredeyse bire bire yakın bir sahtecilikten bahsediyoruz. Çünkü cihazlardan geçiyor, ATM'lerden, banka para sayma makinelerinden geçiyor. Hepsi değil ama bazıları geçebiliyor. Dolayısıyla sektörümüz de buna yönelik böyle bir tedbir durumuna geçmiş durumda.” Haber Merkezi- t24