Dr. İlter Serim
Nicelik yönünden
Değerli bir günlük yayınımızın 18 mart 2016 tarihli sayısında aldığım bilgiler beni hem üzdü, hem düşündürdü. ‘Sağlık alanında sınıfta kaldık’. Verilen istatistik bilgilere göre 34 OECD ülkesi arasında sağlık personeli sayısı- hacmında sonuncu durumdayız. İlk sıra- da ise Yunanistan. Yüzbin kişiye düşen doktor sayısı orada 629 doktor.Ülkemizde ise 176 Bu değer, OECD ülkeleri ortalaması olan 327 değerinin yarısının biraz üstünde oluyor ki bizim için utanç verici.Bununla kalsa iyi sağlık, tedavi bakım koruyucu hekimlik alanlarında
çok hata ve eksikliklerimiz var maalesef. Şüphesiz bunun başlıca nedeni yılların ihmali,diğer bir deyişle işgücü planlamasının uzun yıllardır yapılmamasıdır. Kuşkusuz, Sağlık bk.lığı...
Diğer belli başlı ülkelerde ise şöyle:
ABD’de 256, Almanya’da 405, Avusturya’da 499, Finlandiya’da 302, Fransa’da 333, İngilte-
re’de 277, İsviçre’de 404 , İtalya’da 390 , Güney Kore’de 217 , Türkiye’ de 176 .Yunanistan- ’da 629 . OECD ortalaması 327 hekim.
Hemşire sayıları itibariyle yine bir tekım ülkelerde mevcut potansiyel havuz ise yaklaşık şöyle : ABD’de 1114 , Almanya’da 1296, Avusturya’da 787 , Finlandiya’da 1412, Fransa
’da 939 , İngiltere’de 818 , İsviçre’de 1736 , İtalya’ da 614 , Türkiye’’de 183 (en düşük,
dip bir rakam ) Yunanistan’da 362 .
Şimdi oldukça mantıklı, mütevazı bir muhakeme yapalım; memeleketimizde olması gereken
hekim ve bunula ilişkili hemşire hacminin- mikdarının ne mertebede olmasının uygun olacağı
üzerinde düşünelim. İlk akla gelen değer için OECD ülkeleri ortalamasının üzerinde olmasıdır
Şöyle bir oran düşünebiliriz: Ülkelerdeki hemşire sayısının doktor sayısına oranı (yüzbin kişi başına). Bu durumda, oldukça gelişmiş ülkelere ait değerlere daha bir önem verirsek, örneğin
Almanya, Fransa, ABD, Ak Hunlar da denilen Fin halkına da bakabiliriz. Bu oran ülkelere
göre şöyle oluyor: c = hemşire / doktor . Finlandiya : 4.67. Fransa : 2.82. Almanya: 3.2. İs-
viçre: 4.3. İngiltere: 2. 95 . ABD : 4.35. O halde şunu öne sürebilirim. Türkiye’mizde doktor
sayısı endeksi en az 400 olmalıdır. Fakat bunun en az yüzde beşinin de hasta, eğitimde gibi o-
labilecek gaybubetlerini dikkate alırsak, hedef alınması gereken hekim endeksimiz 420 olur.
Bunun kabulü ile 2020 yılına kadar, 80 milyon nüfus esas alırsak 800 çarpı 420 eşittir 336bin
doktor demektir.O halde mevcut hekim sayımızı en az 350 bin hedefine sarılıp çıkartmamız, tıb eğitimine ağırlıklı olarak önem vermemiz gereklidir; şarttır. Artı: Ar. - Ge.
Hemşire havuzumuzu ise paralel şekilde büyütmemiz gerekir. İsviçre ve ABD’ye benze- şim yaparak c sayısını 4 olarak almak makul olacaktır. Öngörülen doktor sayısı çarpı 4 eşittir 4x336 = 1344 bin , yâni bir milyon üçyüz küsur bine genişletmek icab ediyor. Bu noktada kalifiye hemşire ile hemşire yardımcısı adıyla bir stajyer hemşireliğin ihdas edil
mesi gerektiği düşüncesi galip gelmektedir. Ara sıra basın yayın organlarında görüyoruz ki,
yanlış iğne zerki, hatalı ilaç verilmesi, falsolu tedavi, nadiren de olsa yanılgılı tanı gibi nitelik- sel uygulamalar vd. dolayısıyla ölen, kötürüm olan ve telafi edilmesi mümkün olmayan hasta,
durumları söz konusu olabiliyor.. Şu gerçeği de asla yadsımak olmaz ki, özünde Türk hekim- lerimiz Dünya çapında üstün başarılara imza atan, yetkin, bilgili, hastalarının hayır duasını alabilen büyük çoğunluk değerli doktorlarımızdır.Tıb alanındaki gelişmelere öncülük ede-
bilen büyük potansiyel kazanımlarıyla hem ülkemize ve insanlığa büyük katkılar sağlar.