“İhracat 12 ay açık kalmalı”

Bürokratik engeller azaltılmalıdır. Et ihraç politikası çok yanlıştır. Bazı holdingler gözünü devlete koyarak eti ucuz satıp, üreticiden ucuza almaya başlamışlardır.

NAZAN HIDIROĞLU

Hacı Rüştü Yıldız, Elâzığ Palu 1933 doğumlu. Hayvancılık dede mesleği. 1962’den beri ihracat yapıyor. Önce Adana'da çalışmış. 1974 yılında Gaziantep'e gelmiş. Ben buraya geldiğimde kimse ihracatı bilmezdi. İhracatı önce ben yaptım. Sonra yavaş, yavaş gelişti. Önce kaçakçılık çoktu. Şimdi öyle değil. 10-12 kişi ile geçen sene 30 milyon dolarlık ihracat yaptık.

-Canlı hayvanın, dünü, bugünü hakkında bir toparlama yapar mısınız?

-Bence ihracat 12 ay açık kalırsa her gün daha iyiye gider. Ancak bir takım zorluklar ihracatı engelliyor. Örneğin nakliye teskeresi. Bunun kimseye bir yararı yok. İhracat pazarımız geniş, ihracatta sınırlama konmazsa her gün durumumuz daha iyiye gidecektir.

-Böylece 2. sorumuzu, yani ihracatta karşılaştığınız sorunları da söylemeye başladınız.

-Evet, bir diğer sorun, her ihracatçı 250 ton ihracat lisansı alıyor. Bu kontenjanın serbest bırakılması daha yararlıdır. Daha çok yaparız. Formaliteler kaldırılmalıdır.

-Formalitelerin kaldırılması, yada azaltılması için ne önerirsiniz?

-Gümrük, veteriner, maliye, borsa, ihracatçı bir arada olmalıdır. Ancak o zaman temiz ve iyi ihracat olur, devlet güçlük çekmez.

-Şimdiki hayvan pazarının yeri hakkında ne düşünüyorsunuz?

-Üst tarafı genişletilmelidir. İyi bir plan şarttır. Devlet daha iyi bir yer buluyorsa onu da kabul ederiz. Ancak 50 yazıhane pazarın içinde olmalıdır. Hayvan pazarı ve çıkış yeri aynı yerde olmalıdır. Yanma otel yapıp, hayvan satın alanlar da, satanlar da güç durum da kalmamalıdır.

-Canlı hayvan mı, et ihracatı mı daha yararlıdır?

-Şimdiki canlı hayvan ve et ihraç politikası çok yanlıştır. Bazı firmalar gözünü devlete koyarak eti ucuz satıp, üreticiden ucuz almaya başlamıştır. Geçen yıl 224 bin baş hayvan gitmiş, 265 milyon dolar döviz gelmiştir. Aynı yıl 44 bin ton et gitmiştir. 104 milyon dolar gelmiştir. Canlı hayvan için 17 milyon fon parası yatırılmış, ette 18 milyar vergi iadesi alınmıştır. Bunun takdirini devlet yapsın, hangisi yararlı karar verilsin. 1985'te 50 milyon fon yatırılmış, ette bu kadar vergi iadesi alınmıştır.