Ünlü bir köfte zincirinin ürünlerinde domuz eti çıkmasıyla başlayan tartışmaya ilişkin CHP Gaziantep Milletvekili Hasan Öztürkmen'den çarpıcı açıklamalar geldi. “Domuz eti olayının derinlerinde daha büyük bir skandal yatıyor” diyen Öztürkmen, Et ve Süt Kurumu'nun (ESK) ithal etleri üzerinden büyük bir vurgun çarkı işlediğini belirtti. Öztürkmen, ESK'nın ucuz ithal etlerinin bu köfteciye de gittiğini belirterek, “Bu firmanın diğer tedarikçileri kimlerdir? Bu tedarikçilerin hangi AKP'li siyasetçiler ve eski bakanla ilişkisi vardır?” diye sordu.
CHP'li Öztürkmen'in açıklamasının tamamı şöyle:
Ünlü bir köfte zincirinin Ankara mağazalarından alınan numunelerde domuz eti çıkması kamuoyunda tartışma yarattı. Tarım Bakanlığının inceleme raporlarına karşı köfteciden tatmin edici bir yanıt yapılamadı. Türkiye çapında 280 şubesi bulunan ve her gün onbinlerce insanımızın yemek yediği bir işletmede yaşananlar vatandaşlarımızda “Ne yiyip içiyoruz, kime güveneceğiz!” endişesi iyice arttı.
Öte yandan taklit ve tağşiş olayının derinlerinde daha büyük bir skandal yatıyor. Et ve Süt Kurumu'nun (ESK) ithal etleri üzerinden büyük bir vurgun çarkı işliyor.
“Vatandaş ucuz et yiyecek” propagandasıyla düğmesine basılan et ithalatı, et fiyatlarını düşürmediği gibi et baronlarının kasasını dolduruyor. ESK'nın kilosu 4 dolara (136 TL) ithal ettiği canlı hayvanlar, soframıza en ucuz haliyle 550 TL'ye geliyor. Kurulan vurgun çarkıyla, aradaki yüzde 300'lük kâr et baronlarının cebine inerken vatandaş yine kasabın, marketin önünden geçemiyor. Karkas et simsarları da ESK'dan kilosu ortalama 250 TL'den topladıkları onlarca TIR eti, vatandaşa ucuz fiyatla satmak yerine, el altından et tüccarlarına dağıtıyor. İşini dürüstçe yapan firmalar durumdan hem şikayetçi hem mağdur. ESK, ithal hayvan ve etleri hangi büyük firmalara verdiğini sır gibi saklarken, Rekabet Kurumu da mercek altındaki 11 firmayı henüz açıklamadı. İthal etleri paylaşan firmaların AKP'li siyasetçi ve eski bakanlarla ilişkileri konuşuluyor.
Üç ay önce bu ithal et çarkıyla ilgili hem Et ve Süt Kurumu'na (ESK) hem de bağlı olduğu Tarım ve Orman Bakanlığı'na sorular yöneltmiş, açıklama yapmaya çağırmıştık. Onlar da ölü taklidi yaparak sorularımızı yanıtsız bıraktılar.
ESK'nın vermediği bilgileri biz sektör içinde yaptığımız araştırmalar sonucunda öğreniyoruz. Edindiğimiz bilgilere göre seçili bazı zincir mağaza ve marketlere devasa oranlarda ithal et verilmiş. Etler bazılarına direkt ESK tarafından verilirken, bazılarına da aracı tedarikçi firmalar tarafından verilmiş. 2024 yılının ilk ayları içinde bazı market ve işletmelere verilen ithal et miktarları şöyle:
Köfteci Yusuf: 57 TIR
Happy Center: 38 TIR
Namet: 21 TIR
Onur Market: 18 TIR
Dan Et: 15 TIR
Kim Market: 15 TIR
TIR'ların 21 ile 25 ton arasında et taşıyabildiği düşünüldüğünde, oranın büyüklüğü ortaya çıkıyor. Yani binlerce ton ithal et alan firmalar var.
Küçük işletmeler ESK'dan et alamamaktan yakınırken, bazı firmalara yüzlerce ton ithal ucuz et gidiyor. Peki devlet bu etlerin akıbetini nasıl takip ediyor? Ya da takip ediyor mu? Sektör içinden aldığımız bilgiye göre HAYIR!
ESK dağıttığı canlı hayvan ve etin akıbetinden habersiz. Ya da habersizmiş gibi davranıyor. Kimseyi ya da hiçbir firmayı suçlamıyoruz, yalnızca vatandaşın ucuz et yeme hakkını korumak için bu işin başındaki kurumları şeffaf ve açık davranmaya davet ediyoruz.
Görüldüğü gibi ithal etlerin gittiği büyük şirketlerin başında malum köfte zinciri bulunuyor. İthal et kıyağı çekilen bu köfte zincirinin diğer tedarikçileri kimler? İçinde domuz eti çıkan etler hangi tedarikçiden geldi? Bursa merkezli olduğu düşünülen bu tedarikçinin hangi AKP'li siyasetçiler ve eski bakanla ilişkisi var? Bu et tedarikçilerine kamu bankalarından ne kadar kredi sağlandı? Köfte zinciri dışında ESK'nın getirdiği ucuz ithal etler üzerinden milyon dolarlar kazanan diğer 10 firma ne zaman açıklanacak?
Özetle bir avuç et baronu milyon dolarlar kazanacak diye, devlet eliyle 136 TL'ye (4 dolar) ithal edilen büyükbaş hayvanlar, vatandaşın sofrasına et olarak en ucuz haliyle (kuşbaşı) ortalama 550 TL'den ulaşıyor. Sektörde işini dürüstçe yapan işletmeler, bu rant düzeni ortadan kaldırıldığında, vatandaşın 230-250 TL'ye et alabileceğini ısrarla belirtiyor. Yani bugünkünün yarı fiyatına...
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın görevi, et patronlarını daha da zengin etmek değil, vatandaşın ucuz ete erişimini sağlamaktır. Daha önemlisi, Türk hayvancılığına, yerli üreticimize büyük darbe indiren et ithalatı politikasını bir an önce terk ederek, yerli hayvancılığı ve üreticilerimizi korumaktır. Üretimden çekilen, çiftliklerini boşaltan, süt hayvanını kesime göndermek zorunda kalan üreticimizi desteklemek, yerli üretime hız vermektir.
Tahminlere göre, yılın ilk dört ayında ithal et ve canlı hayvana 1 milyar dolar, yani yaklaşık 34 milyar TL ödendi. Yabancı çiftçiye bayram ettirdik. Bu kaynağı yerli üreticimize destek olarak aktarmayı planlamadık!
Hem yerli üretimi baltalayan hem de vatandaşımızı pahalı ete mahkûm eden bu büyük vurgunun ve vurguncuların peşindeyiz ve sonuna kadar gideceğiz.”
RSS