Suriye sınırında yaşanan hareketlilik dikkat çekiyor

Artan maliyetler ve Avrupa pazarındaki daralma nedeniyle iş hacmi düşen uluslararası nakliyeciler için Suriye taşımaları can simidi oldu. Gümrük vergilerinin düşmesiyle birlikte, 2025’in ilk çeyreğinde Suriye’ye yapılan ihracat taşımaları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 60 arttı. Böylece Suriye, Almanya’yı geride bırakarak karayoluyla en fazla ihracat yapılan ikinci ülke konumuna yükseldi.

Ekonomim'in Ulaştırma Bakanlığı, TÜİK ve Merkez Bankası verilerine dayandırdığı habere göre, Türkiye’den karayoluyla yapılan uluslararası ihracat taşımaları yılın ilk çeyreğinde yüzde 2 artarak 527 bin seferi aştı. Bu artışta Suriye’ye yönelik taşımaların belirleyici olduğu belirtildi. Ocak-Mart 2025 döneminde bu ülkeye yaklaşık 65 bin sefer yapıldı. Suriye hariç tutulduğunda ise ihracat taşımalarında yüzde 2’lik bir daralma yaşandı.

Avrupa’ya yapılan ihracat taşımaları ilk çeyrekte yıllık bazda yalnızca yüzde 1 arttı ve 228 bin TIR seferiyle sınırlı kaldı. Aynı dönemde BDT ve Orta Asya bölgesine yapılan taşımalarda yüzde 9 artışla 81 bin 434 sefer kaydedildi. Ortadoğu ülkelerine yönelik taşımalar ise yüzde 8 yükselerek 215 bin seferi geçti.

İhracat taşımalarının yüzde 72’sini Türk araçları gerçekleştirirken, yabancı araçların payı yüzde 28’de kaldı. Son yıllarda vize ve geçiş belgesi sorunları nedeniyle pazar kaybeden Türk araçları, bu yıl ilk çeyrekte yüzde 3’lük artış yakalarken, yabancı araç taşımaları yüzde 2 azaldı. Değişen güzergâhların bu trendin tersine dönmesinde etkili olduğu ifade edildi.

Suriye’de Aralık 2024’te yaşanan iktidar değişiminin ardından Türkiye’den yapılan ihracat taşımaları hız kazandı. Ocak 2025’te geçici hükümetin ithalata getirdiği yüksek gümrük vergileri taşımaları durma noktasına getirse de, ilgili bakanlıkların girişimleriyle bu karar geri çekildi. Vergi sorununun çözülmesiyle birlikte, son bir ayda taşımalar yeniden hızlandı.

Güvenlik gerekçesiyle 10 yılı aşkın süredir Suriye’ye ihracat taşımaları farklı bir modelle yapılıyor. Türk nakliyeciler, Cilvegözü Sınır Kapısı yakınındaki tampon bölgede yüklerini Suriyeli araçlara aktarıyor. Bu model sayesinde taşıma işlemi resmi ihracat sayılıyor.

Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kemal Gül, yetkililerin Suriye ile ticareti hızlandırmak için temaslarını yoğunlaştırdığını belirterek, “Nisan ayında önceki aylara göre günlük sefer sayısı 350’den 600’lere kadar çıktı. Taşımalar halen tampon bölgeye kadar yapılabiliyor. İkili ve transit taşımalar da açıldığında günlük sefer sayısının 700-800’ü bulacağını öngörüyoruz. Çünkü Suriye, transite açıldığında Lübnan ve Ortadoğu ülkelerine ihracat artacak. İkili ve transit taşımalarının kısa süre içinde başlayacağını öngörüyoruz” dedi. Cumhuriyet