20 Mayıs 20.. Piramidin Gizemi...
Piramit üçgen, kare veya çok köşeli taban üzerine oturan, üçgen kenarların bir tepe noktada bitiştiği bir yapı. İlk piramitler önce toprak yığınlarından sonra da taş bloklardan imal edilmiş. En meşhur piramitleri Mısırlılar yapmış. Ancak Çin, İtalya, Peru, Meksika gibi ülkelerde de çok sayıda anıt piramit bulunuyor.
Tarih kitaplarından öğrendiğimize göre Mısır piramitlerinin tarihi İ.Ö. 3200 yıllarına kadar uzanıyor, en meşhurları Cheops, Khephren ve Mycerinus adlarıyla biliniyor.
Günümüz piramitlerin sanal olanı moda... Piramitler artık taş bloklardan imal edilmiyor. Piramitlerden bir türlü vazgeçemeyen insanlar piramit özlemlerini sanal piramitler – kuruluş yapıları, sistemler, kültürler - yaratarak gideriyorlar.
Gerçek ve sanal piramitleri birbirine tıpatıp benzeyen bazı belirgin özellikleri var -
Yere sağlam basar... Gerçek piramitler yere çok sağlam basıyor. Ağırlık merkezi çok aşağılarda olduğu için yan yatırmak veya devirmek çok zor. Bir kurulunca bir daha yıkılmak bilmiyor. Sanal piramitlerde kalabalık yani ağırlık aşağılarda biriktiği için devrilmiyor. Bazılarının içi boşaldığı, işlevi bittiği, kapısına kilit vurulduğu halde tasfiyesi halinde bile adı yıllarca gündemde kalabiliyor.
Tekin olmadığı bilinir... Geçen yüzyılın başlarında Mısır’da piramitlerin içindeki firavun mezarlarını keşfedenlerin başına esrarengiz olaylar gelmiş. Hatta cinayet romanı yazarları için çok iyi bir malzeme teşkil etmiş. Birçok bilim adamı piramitlerin esrarını keşfedeyim heyecanı içinde yaşamlarından olmuşlar. Piramitlere çomak sokanların sonu iyi olmamış, olmuyor da. Sanal piramitleri de yıkmaya çalışanlar çok sayıda muhalif ile karşılaşıyor ve başlarına – koltuktan, iktidardan, ikbalden gönderilme gibi - olmadık işler geliyor.
Talan edeni cezalandırır... Kuruluşlar da bir piramit şeklinde teşekkül ettirildiği için kuruluşları talan etmek, darmadağın kılmak firavun piramidine dalıp mezar bozmanın cezasına katlanmaktan bir farkı yok. Sanal piramitler de aykırıları ve aykırılıkları kendi usulüne göre er veya geç cezalandırılıyor.
Mezar diye yapılır... Mısır’da Firavunlara mezar olarak yapılırmış, inşa edenler içindekileri başkalarına söylemesini engellemek üzere telef edilirmiş. Şimdilerde de sanal piramitler onları kurup, geliştiren ve sürdürmeye çalışan veya sırlarını oraya buraya ifşa eden çok sayıda insana mezar oluyor.
Yapımı zaman alır... Gerçek piramitlerin yapılması o günkü teknoloji şartlarında on yıllarca sürermiş. Sanal piramitlerde bürokrasi ağını yavaş yavaş örerlerdi ama son on yılda bilgisayar teknoloji sayesinde sanal piramit bürokrasisini kurmak, karmakarışık, içinden çıkılmaz hale getirmek süresi nispeten kısalmıştır.
Kölelere yaptırılır... Gerçek piramit yapımı için çok sayıda köle kullanılması gerekiyormuş. Mısırdaki piramitlerin inşasında 20,000 kadar işçi kullanıldığı sanılıyor. Şimdi de hatırı sayılır gizli veya açık işsiz çalışanı olan sanal piramit çok sayıdadır.
İnsan aklından çıkmadır... Sanal piramitleri insanlar isteyerek, bilerek, sağlığa faydalı diyerek kasten inşa ediyor. Sağlam olması için de gerçek piramitlere benzetiliyor. Elzem veya faydalı olmadığı halde çoğunluk piramidine toz kondurmayıp “Piramitsiz yaşama ben yaşam demem!” diyor.
Kesme taş blokları üst üste koyarak yapılıyor... Gerçek ve sanal piramitler kat üstüne kat koymadan kademe üstüne kademe atmadan yapılamıyor.
Tepesine tırmanılıyor... Gerçek ve sanal piramidin en tepesine bazen tırmanılarak çıkılıyor. Ama tepeye paraşütle yukarıdan inen, helikopterle havadan konan, asansörle diğer katlarda durmaksızın çıkanlara da rastlanıyor.
Tepesi küçük... Gerçek ve sanal piramitlerin üst basamaklarına çıktıkça çevresi daralıyor, üst kat çok adam almıyor ama manzarası genişliyor, görüş mesafesine elverdiği ölçüde daha uzakları görmek mümkün oluyor.
İçi bir garip... Gerçek ve sanal piramitlerin içi çıkmaz galeriler, tuzaklar, aldatmacalar ile dolu. İçi kasten dışarıdan kolayca girilmesin diye karmakarışık hale getiriliyor. İçinde hazine saklı olduğu sanıldığı için herkes talan etmek için içine sızmaya çabalıyor.
Tek tepesi var... Gerçek ve sanal piramidin bir tepesi oluyor. En üstten bakınca aşağısı küçücük, en alttan bakınca yukarısı küçücük görünüyor.
Dekorasyonu güzel... Gerçek piramitlerin salonları, odaları, koridorları hiyerogliflerle (çivi yazısı) ve resimlerle bezeniyor. Şimdilerdeki sanal piramitlerde iç dekorasyon kurucu, üst yönetici, meşhur ressamların resimleri, bilinen heykeltıraşların eserleriyle tamamlanıyor.
Bolca basamaklı... Gerçek piramidi bir üst sıradaki taşları alttaki taşlar ayakta tutuyor. Ancak en alttaki taşlardan birini üstteki taşların ağırlığından dolayı yerinden çıkarmak hemen hemen imkânsız oluyor. Sanal piramitlerde altta kalan kalabalık üstteki azınlığı ayakta tuttuğu için çok zorda kalınmaz ise yerinden çıkarılıp atılamıyor.
Uzmanlaşma esas... Gerçek piramitlerin yapımı sırasında her işçi grubu belli bir bölümün inşasından sorumlu tutuluyormuş. Sanal piramitlerde de her birim, departman o işin uzmanlarınca yüksek duvarların ardına inşa ediliyor.
Piramitler çok görkemli yapılar, kendini veya resmini görünce herkes etkileniyor. Şimdilerde büyük sanal piramitler görkemlerini, bir plazada yan yana dizili, gökdelen adı verilen çok katlı binalarla simgeliyor.