Ege’nin karizmatik oyunu: Zeybek

Ege Bölgesi denilince akla  Zeybek (Efe) gelir. Zeybek, Batı Anadolu yöresinde oynanan bir halk oyunudur. Zeybek’in kelime anlamı Batı Anadolu efelerine verilen ad, efe. Batı Anadolu’ya  özgü bir halk oyunu ve bu oyunun müziği. Kelimenin kökenine ilişkin herhangi bir tarihi kayıt bulunmamaktadır. Konu hakkında  çok çeşitli ve birbirinde farklı görüşler öne sürülmektedir. Kimine göre; Anadolu Selçuklularında, Aydın yöresinde yolların güvenliğini sağlayan bir güvenlik görevlisi yani asker. Zeybekler asıl önemini Kurtuluş Savaşında göstermişlerdir.  En çok bilinen Efeler ise Yörük Ali Efe, Çakıcı Mehmet Efe, Demirci Mehmet Efe, Mestan Efe  gibi.

Efe, zeybek ve kızan hiyerarşisi bulunmaktadır.   Günümüzde Zeybeklik  kültürel bir anı olarak yaşatılmaktadır.  Ege Bölgesi’nde köy yiğitlerine, gençlerine “Efe” denilmektedir.

Egeli olup ya da uzun zamandır Ege’de yaşayanlar  da zeybek oynamayan veya bu oyunu seyretmeyen yoktur. Nişan, düğün, asker uğurlama veya herhangi bir şenlikte bu oyun mutlaka oynanır. Erkeklerin oynadığı oyunlara “Erkek Zeybek”, kadınların oyunlarına da “Kadın Zeybek” adı verilmektedir. Zeybek oyunu kendi içinde ikiye ayrılır; Ağır Zeybekler ve Yürük (Kıvrak) Zeybekler.

Zeybek oyununu tek kişi oynayabildiği gibi, birden çok kişi ile daire şeklinde oynanır. Toplu oynadığı zaman oyuncular birbirine tutunmadan oynanır.

Zeybek oyununa özel kıyafetleri bulunmaktadır. Kıyafetleri koyu renklerden oluşmaktadır.

Yolunuz Ege’ye düşerse Zeybek oyunu izleyin, ülkemizin tarihi zenginliklerinin yanında kültürel zenginliklerini de görelim, izleyelim ve gelecek kuşaklara aktarılmasına yardımcı olalım.