“Tuvalet eğitimine çocuğun ve bakım veren kişinin hazır olduğu bir dönemde başlanmasıçok önemlidir. Hatalı bir zamanda ve hazırlıksız başlangıç, çocuğun bu aşamayı sorunsuzca atlatabilmesini engelleyebilir.Çocuk için tuvalet eğitimine hazır olmak demek; hem fizyolojik olarak kas gelişiminin tamamlanmış olması hem gelişimsel olarak kendini ifade becerilerinin kazanılmış olması hem de psikolojik olarak sağlıklı bir döneminde olması demektir.” diyen Sev Amerikan Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr.Metin Karçin,ebeveynlerİ tuvalet eğitiminin nasıl verileceğine dair bilgilendirdi.
Tuvalet eğitimi annelerin adeta kabusudur. Ne zaman başlaması gerektiği, nasıl davranılması gerektiği konusunda kargaşa yaşanır.Tuvalet eğitimi için en uygun dönem 24-36 aylar arasıdır. Daha erken dönemde başlamak ve aşırı baskı kurarak bir anönce çocuğun temiz kalmasını sağlamaya çalışmak, hem fizyolojik olarak yapamayacağı bir şeyi yapmasını istemek hem de ilerde gelişebilecek bazı ruhsal sorunların başlamasına neden olmak demektir. Benzer şekilde hiç eğitim vermemeye çalışmak, zamanı gelince kendi söyler diye bırakmak da hemçocuğun tuvalet eğitiminin gecikmesine hem de ruhsal açıdan sorunlara neden olur.
Dr.Metin Karçin, çocukların bu eğitime hazır olup olmadıklarını ise şu şekilde anlaybileceklerini belirtti;
• Yürüyebiliyorsa,
• Basit emirleri yerine getirebiliyorsa,
• İsteklerini kelimelerle konuşarak anlatabiliyorsa,
• Kendi kendine basit giysileri çıkarabiliyorsa,
• Genellikle gün içinde 2-3 saat kuru kalabiliyorsa,
• Tuvalete çıktığı saatlerin bir rutini oluşmuşsa,
• Altının ıslaklığından rahatsızlığını ifade eder hale gelmişse tuvalet eğitimine başlama zamanları gelmiş demektir.
Dr.Karçin bazı durumların yaşı gelmesine karşın tuvalet eğitimini zorlaştırabileceğini söyleyerek, Bu belirtiler şu şekilde sıralayabiliriz dedi;
• Henüz çocuğun saydığımız belirtileri göstermiyor olması,
• Devamlı kabızlık problemi yaşaması,
• Son dönemde hayatında önemli bir değişiklik olması (yeni bakıcı, yeni kardeş, taşınma, ölüm vb.)
• Tuvalet eğitimini verecek olan kişinin gergin, sinirli olması, yeterli zaman ayıramayacağını düşünmesi ve
• Birden fazla kişinin farklı şekillerde çocuğa tuvalet eğitimi vermeye çalışıyor olması.
Tuvalet eğitimi sürecini, tamamıyla sizin kontrolünüzde ve sizin verdiğiniz eğitime göre tamamlanacak bir süreç gibi görmeniz sizi aşırı yük altında bırakır.Aslında bu süreç sizden çok çocuğunuzun kontrolündedir.Dolayısıyla bir ebeveynin görevi; sorumluluğu tamamıyla almak değil, çocuğuna mümkün olduğunca destek olmak, yüreklendirici davranmaktır.Bu süreç tam olarak siz hazır olduğunuzda değil, siz ve çocuğunuz hazır olduğunuzda tamamlanacaktır.
• Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuğun tuvalete veya lazımlığına alışmış olmasıönemlidir.Her gün belirli aralıklarla tuvaleti olsun olması tuvalete ya da lazımlığa oturarak alıştırmalar yapmak alışkanlık edinmeyi kolaylaştırır.
• Çocuğunuzu iyi gözlemlemeniz ve çişini ya da kakasını yaparken nasıl davrandığının farkında olmanız, onu uygun zamanlarda tuvalete yönlendirmeniz için uygun olacaktır.Örneğin yüzünün şekli değişebilir ya da yürürken bir anlığına durabilir.Bu tür durumlarda, onu tuvalete ya da lazımlığa yönlendirmek eğitimi başlatmak için işinize yarayacaktır.
• Çocuklar tuvaletlerini birkaç dakikadan fazla tutamazlar, o nedenle tuvaletlerinin geldiğini söyledikten ya da siz fark ettikten sonra en hızlı şekilde tuvalete götürmek önemlidir.
• Lazımlık çocuğun rahatlıkla ulaşabileceği bir yerde olmalıdır.Çocuk lazımlığına eğitim sürecinden önce kıyafetleriyle oturtturularak alışması sağlanabilir.
• Kız çocuklarının anneyi, erkek çocuklarının babayı model almaları, onları izleyebilmeleri süreci kolaylaştırmaktadır.
• Çocuğun daha rahat hareket edebilmesi ve lazımlığa oturabilmesini kolaylaştırmak için mümkün olduğunca kendisinin çıkarabileceği türden kıyafetleri giydirmeye özen gösterilmelidir.
• Çocuğa sık sık tuvaleti olup olmadığını sormak yerine, belli aralıklarla tuvalete birlikte giderek kontrol etmek daha uygun olacaktır.Kakası için, her yemek öğününden sonra tuvalete oturtmak eğitimi kolaylaştırır.Ancak oturma süreleri uzun olursa, çocukla inatlaşma artar ve eğitim gecikir.
• Tuvalet eğitimde en büyük ödül “aferin” dir. Tuvaletini artık bezine yapmıyor olmasını büyük ödüllerle, aşırı tepkilerle karşılamak zaman zaman altına kaçırdığında kızmak kadar yanlıştır. Alkışlamak, çok önemsemek, ödüller vaat etmek, tuvalet zamanını adeta bir tören haline getirmek eğitime ve sonraki sürece zarar verecektir.
• Çocuk lazımlığa ya da tuvalete oturduğunda onun yanında kalıp, oyalanması sağlanabilir.Onu tek başına bırakıp gitmek, oturma süresini kısaltacağı için eğitimi güçleştirir.
• Çocuk tuvaletini yaptığında onu çişinden ya da kakasından tiksindirecek, yaptığı şeyden utanmasına yol açacak sözler söylenmemelidir (ay ne pis, koktu vb.)
Tuvalet eğitimi annelerin adeta kabusudur. Ne zaman başlaması gerektiği, nasıl davranılması gerektiği konusunda kargaşa yaşanır.Tuvalet eğitimi için en uygun dönem 24-36 aylar arasıdır. Daha erken dönemde başlamak ve aşırı baskı kurarak bir anönce çocuğun temiz kalmasını sağlamaya çalışmak, hem fizyolojik olarak yapamayacağı bir şeyi yapmasını istemek hem de ilerde gelişebilecek bazı ruhsal sorunların başlamasına neden olmak demektir. Benzer şekilde hiç eğitim vermemeye çalışmak, zamanı gelince kendi söyler diye bırakmak da hemçocuğun tuvalet eğitiminin gecikmesine hem de ruhsal açıdan sorunlara neden olur.
Dr.Metin Karçin, çocukların bu eğitime hazır olup olmadıklarını ise şu şekilde anlaybileceklerini belirtti;
• Yürüyebiliyorsa,
• Basit emirleri yerine getirebiliyorsa,
• İsteklerini kelimelerle konuşarak anlatabiliyorsa,
• Kendi kendine basit giysileri çıkarabiliyorsa,
• Genellikle gün içinde 2-3 saat kuru kalabiliyorsa,
• Tuvalete çıktığı saatlerin bir rutini oluşmuşsa,
• Altının ıslaklığından rahatsızlığını ifade eder hale gelmişse tuvalet eğitimine başlama zamanları gelmiş demektir.
Dr.Karçin bazı durumların yaşı gelmesine karşın tuvalet eğitimini zorlaştırabileceğini söyleyerek, Bu belirtiler şu şekilde sıralayabiliriz dedi;
• Henüz çocuğun saydığımız belirtileri göstermiyor olması,
• Devamlı kabızlık problemi yaşaması,
• Son dönemde hayatında önemli bir değişiklik olması (yeni bakıcı, yeni kardeş, taşınma, ölüm vb.)
• Tuvalet eğitimini verecek olan kişinin gergin, sinirli olması, yeterli zaman ayıramayacağını düşünmesi ve
• Birden fazla kişinin farklı şekillerde çocuğa tuvalet eğitimi vermeye çalışıyor olması.
Tuvalet eğitimi sürecini, tamamıyla sizin kontrolünüzde ve sizin verdiğiniz eğitime göre tamamlanacak bir süreç gibi görmeniz sizi aşırı yük altında bırakır.Aslında bu süreç sizden çok çocuğunuzun kontrolündedir.Dolayısıyla bir ebeveynin görevi; sorumluluğu tamamıyla almak değil, çocuğuna mümkün olduğunca destek olmak, yüreklendirici davranmaktır.Bu süreç tam olarak siz hazır olduğunuzda değil, siz ve çocuğunuz hazır olduğunuzda tamamlanacaktır.
• Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuğun tuvalete veya lazımlığına alışmış olmasıönemlidir.Her gün belirli aralıklarla tuvaleti olsun olması tuvalete ya da lazımlığa oturarak alıştırmalar yapmak alışkanlık edinmeyi kolaylaştırır.
• Çocuğunuzu iyi gözlemlemeniz ve çişini ya da kakasını yaparken nasıl davrandığının farkında olmanız, onu uygun zamanlarda tuvalete yönlendirmeniz için uygun olacaktır.Örneğin yüzünün şekli değişebilir ya da yürürken bir anlığına durabilir.Bu tür durumlarda, onu tuvalete ya da lazımlığa yönlendirmek eğitimi başlatmak için işinize yarayacaktır.
• Çocuklar tuvaletlerini birkaç dakikadan fazla tutamazlar, o nedenle tuvaletlerinin geldiğini söyledikten ya da siz fark ettikten sonra en hızlı şekilde tuvalete götürmek önemlidir.
• Lazımlık çocuğun rahatlıkla ulaşabileceği bir yerde olmalıdır.Çocuk lazımlığına eğitim sürecinden önce kıyafetleriyle oturtturularak alışması sağlanabilir.
• Kız çocuklarının anneyi, erkek çocuklarının babayı model almaları, onları izleyebilmeleri süreci kolaylaştırmaktadır.
• Çocuğun daha rahat hareket edebilmesi ve lazımlığa oturabilmesini kolaylaştırmak için mümkün olduğunca kendisinin çıkarabileceği türden kıyafetleri giydirmeye özen gösterilmelidir.
• Çocuğa sık sık tuvaleti olup olmadığını sormak yerine, belli aralıklarla tuvalete birlikte giderek kontrol etmek daha uygun olacaktır.Kakası için, her yemek öğününden sonra tuvalete oturtmak eğitimi kolaylaştırır.Ancak oturma süreleri uzun olursa, çocukla inatlaşma artar ve eğitim gecikir.
• Tuvalet eğitimde en büyük ödül “aferin” dir. Tuvaletini artık bezine yapmıyor olmasını büyük ödüllerle, aşırı tepkilerle karşılamak zaman zaman altına kaçırdığında kızmak kadar yanlıştır. Alkışlamak, çok önemsemek, ödüller vaat etmek, tuvalet zamanını adeta bir tören haline getirmek eğitime ve sonraki sürece zarar verecektir.
• Çocuk lazımlığa ya da tuvalete oturduğunda onun yanında kalıp, oyalanması sağlanabilir.Onu tek başına bırakıp gitmek, oturma süresini kısaltacağı için eğitimi güçleştirir.
• Çocuk tuvaletini yaptığında onu çişinden ya da kakasından tiksindirecek, yaptığı şeyden utanmasına yol açacak sözler söylenmemelidir (ay ne pis, koktu vb.)