SEV Amerikan Hastanesi Üroloji Uzmanı Dr.Ö.Yener İNAL erkeklerin adeta korkulu rüyası olan BPH ( Benign Prostat Hiperplazisi ) konusunda hastalarını bilgilendirdi.
Prostat, erkek üreme sisteminin bir kısmını oluşturan ceviz büyüklüğünde bir bezdir.Prostat, sperm taşıyan sıvıyı salgılar.İdrarı mesaneden vücut dışına taşıyan kanal olan idrar yolunun (üretranın) çevresini sarar.Prostat, yaşlandıkça ve zaman geçtikçe büyür ve idrar yolunda bahçe hortumundaki bir kıskacın neden olduğuna benzer bir sıkıştırmaya neden olur.
İdrar kanalını saran prostat bezindeki bu büyüme idrar kanalına baskı yaparak tıkanmaya ve idrarın rahat atılamamasına neden olmaktadır. Bu nedenle zamanla mesane kasında zorlanmaya bağlı olarak kalınlaşma ve hassaslaşma, en ufak bir uyarıda aşırı hisle tepki verme başlamaktadır. Bu da mesanede bir miktar idrar birikse bile işeme hissi ile kendisini göstermeye başlar.Zamanla mesane kası yorulur, güçsüzleşir ve idrarın tam olarak boşaltılamaması ile idrar kesesinde (mesanede) idrar kalmasına yol açar.
BPH Belirtileri Nelerdir?
Kişinin sosyal yaşantısını etkileyen sorunlar arasında gece boyunca idrara çıkmak için uykudan kalkmak ve gündüz sık sık idrar yapma gereksinimi sayılabilir.Özellikle bu iki sorun kişinin sosyal yaşantısında uykusuz kalma, yorgunluk, gitmek istediği yerde tuvalet arayışı gibi sorunlara neden olmaktadır.Ayrıca, idrar akışındaki güç ve hız eskiye göre azalmış ve yavaşlamış olabilir. İdrar yapmaya başlamada bekleme, zorlanma olabildiği gibi, idrarın belli başlı kısmı aktıktan sonra idrar sonrasında hala damla damla idrar gelebilir. Bunun yanında kişi idrar yaptıktan sonra idrar kesesinin tamamen boşalmamış olduğu hissine kapılabilir.
Prostat büyümesi genellikle iyi huylu bir büyüme şeklindedir. Bu nedenle kişiler genellikle işeme ile ilgili sorunlarla karşılaşınca bir doktora başvurmaktadır.Belirtilerin meydana gelmesi iyi huylu prostat büyümesinde sosyal yaşamı etkileme dışında önemli bir sağlık sorununa yol açmayabilir. Ancak derecelendirilen şikayetler hafif, orta ve şiddetli olarak sınıflandırılır. Prostat muayenesi, kan testleri ve gerektiğinde yapılan prostat iğne biopsisi ile iyi huylu olduğu düşünülen prostat büyümesinde, şikayetlerin derecesine göre hastaların takibi, ilaçla ya da cerrahi ile tedavisine karar verilmektedir.
Ancak prostat kanserinde (kötü huylu prostat tümörü) yukarıda belirtilen klinik belirtilerin hafif ya da şiddetli şekilde oluşması, kanseri tamamen kontrol edecek tedavinin yapıldığı erken evrenin geçirilmesine neden olabilir. Bu nedenle 50 yaşın üzerinde her erkeğin, yukarıda belirtilen sıkıntılar olsun ya da olmasın, yılda bir kere mutlaka doktor kontrolüne (prostat muayenesi ve kanda PSA testi için) gitmesi önerilmektedir. 1. derece akrabalarında (baba, erkek kardeş gibi) prostat kanseri olan kişilerde sözü edilen yıllık kontrollerin 45 yaşından itibaren başlanması önerilmektedir. Zira 1. derece akrabalarında prostat kanseri olanlar erkeklerde, yakınların hastalığa yakalanma yaşına göre, prostat kanseri görülme riski, normal toplum oranlarına göre, 2-6 kat arasında artmaktadır.
Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
BPH tedavisinde hastanın şikayetine, tetkiklerin ve muayenenin sonucuna göre tedavi kararı verilmektedir. Takip olamayacak derecede şikayeti olan hastalarda ilk basamak mutlaka medikal tedavi olmalıdır. Medikal tedaviden beklenen sonuç alınamıyorsa ya da tedaviye rağmen iyileşmiş olan belirtiler zamanla tekrar meydana geliyorsa artık farklı tedavi alternatifleri gündeme gelmelidir.
İlaç tedavisinde prostat içindeki kasları gevşeten ve idrarın akımını rahatlatan ilaçlar (alfa-bloker ilaçlar), buna ek olarak hekimin gerek gördüğü durumlarda prostatın hacminde azalmaya yol açabilen ilaçlar (5-alfa redüktaz inhibisyonu yapan ilaçlar) kullanılmaktadır.Bunun yanında içinde sabal ekstresi denilen bir bitki ekstresi de medikal tedavide rahatlıkla kullanılabilir.
Medikal tedavinin yeterli gelmediği durumlarda artık girişimsel tedavi alternatifleri, prostatın büyüklüğüne göre cerrahi tedaviler gündeme gelmelidir. Çok büyük prostatlarda açık cerrahi yapılabilmekle beraber son zamanlarda teknolojideki gelişmelere bağlı olarak halk arasında ‘’ kapalı yöntem ‘’ de denilen prostatın idrar kanalı içinden endoskopik ve lazer ile kazıma tedavileride çok etkin ve başarılı bir şekilde uygulanabilmektedir.Erkan Günyolu
Prostat, erkek üreme sisteminin bir kısmını oluşturan ceviz büyüklüğünde bir bezdir.Prostat, sperm taşıyan sıvıyı salgılar.İdrarı mesaneden vücut dışına taşıyan kanal olan idrar yolunun (üretranın) çevresini sarar.Prostat, yaşlandıkça ve zaman geçtikçe büyür ve idrar yolunda bahçe hortumundaki bir kıskacın neden olduğuna benzer bir sıkıştırmaya neden olur.
İdrar kanalını saran prostat bezindeki bu büyüme idrar kanalına baskı yaparak tıkanmaya ve idrarın rahat atılamamasına neden olmaktadır. Bu nedenle zamanla mesane kasında zorlanmaya bağlı olarak kalınlaşma ve hassaslaşma, en ufak bir uyarıda aşırı hisle tepki verme başlamaktadır. Bu da mesanede bir miktar idrar birikse bile işeme hissi ile kendisini göstermeye başlar.Zamanla mesane kası yorulur, güçsüzleşir ve idrarın tam olarak boşaltılamaması ile idrar kesesinde (mesanede) idrar kalmasına yol açar.
BPH Belirtileri Nelerdir?
Kişinin sosyal yaşantısını etkileyen sorunlar arasında gece boyunca idrara çıkmak için uykudan kalkmak ve gündüz sık sık idrar yapma gereksinimi sayılabilir.Özellikle bu iki sorun kişinin sosyal yaşantısında uykusuz kalma, yorgunluk, gitmek istediği yerde tuvalet arayışı gibi sorunlara neden olmaktadır.Ayrıca, idrar akışındaki güç ve hız eskiye göre azalmış ve yavaşlamış olabilir. İdrar yapmaya başlamada bekleme, zorlanma olabildiği gibi, idrarın belli başlı kısmı aktıktan sonra idrar sonrasında hala damla damla idrar gelebilir. Bunun yanında kişi idrar yaptıktan sonra idrar kesesinin tamamen boşalmamış olduğu hissine kapılabilir.
Prostat büyümesi genellikle iyi huylu bir büyüme şeklindedir. Bu nedenle kişiler genellikle işeme ile ilgili sorunlarla karşılaşınca bir doktora başvurmaktadır.Belirtilerin meydana gelmesi iyi huylu prostat büyümesinde sosyal yaşamı etkileme dışında önemli bir sağlık sorununa yol açmayabilir. Ancak derecelendirilen şikayetler hafif, orta ve şiddetli olarak sınıflandırılır. Prostat muayenesi, kan testleri ve gerektiğinde yapılan prostat iğne biopsisi ile iyi huylu olduğu düşünülen prostat büyümesinde, şikayetlerin derecesine göre hastaların takibi, ilaçla ya da cerrahi ile tedavisine karar verilmektedir.
Ancak prostat kanserinde (kötü huylu prostat tümörü) yukarıda belirtilen klinik belirtilerin hafif ya da şiddetli şekilde oluşması, kanseri tamamen kontrol edecek tedavinin yapıldığı erken evrenin geçirilmesine neden olabilir. Bu nedenle 50 yaşın üzerinde her erkeğin, yukarıda belirtilen sıkıntılar olsun ya da olmasın, yılda bir kere mutlaka doktor kontrolüne (prostat muayenesi ve kanda PSA testi için) gitmesi önerilmektedir. 1. derece akrabalarında (baba, erkek kardeş gibi) prostat kanseri olan kişilerde sözü edilen yıllık kontrollerin 45 yaşından itibaren başlanması önerilmektedir. Zira 1. derece akrabalarında prostat kanseri olanlar erkeklerde, yakınların hastalığa yakalanma yaşına göre, prostat kanseri görülme riski, normal toplum oranlarına göre, 2-6 kat arasında artmaktadır.
Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
BPH tedavisinde hastanın şikayetine, tetkiklerin ve muayenenin sonucuna göre tedavi kararı verilmektedir. Takip olamayacak derecede şikayeti olan hastalarda ilk basamak mutlaka medikal tedavi olmalıdır. Medikal tedaviden beklenen sonuç alınamıyorsa ya da tedaviye rağmen iyileşmiş olan belirtiler zamanla tekrar meydana geliyorsa artık farklı tedavi alternatifleri gündeme gelmelidir.
İlaç tedavisinde prostat içindeki kasları gevşeten ve idrarın akımını rahatlatan ilaçlar (alfa-bloker ilaçlar), buna ek olarak hekimin gerek gördüğü durumlarda prostatın hacminde azalmaya yol açabilen ilaçlar (5-alfa redüktaz inhibisyonu yapan ilaçlar) kullanılmaktadır.Bunun yanında içinde sabal ekstresi denilen bir bitki ekstresi de medikal tedavide rahatlıkla kullanılabilir.
Medikal tedavinin yeterli gelmediği durumlarda artık girişimsel tedavi alternatifleri, prostatın büyüklüğüne göre cerrahi tedaviler gündeme gelmelidir. Çok büyük prostatlarda açık cerrahi yapılabilmekle beraber son zamanlarda teknolojideki gelişmelere bağlı olarak halk arasında ‘’ kapalı yöntem ‘’ de denilen prostatın idrar kanalı içinden endoskopik ve lazer ile kazıma tedavileride çok etkin ve başarılı bir şekilde uygulanabilmektedir.Erkan Günyolu