Ülkemizde çok yaygın görülmesine rağmen Çölyak hastalığı hakkında ciddi bir bilgi eksikliği yaşandığını belirten Özel Primer Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. İdris Yıldırım bu durumda hastalığın erken dönemde teşhis edilmesini zorlaştırıyor dedi. Oysa bazı temel belirtilerin sebepsiz yere şişkinlik, karın ağrısı, deri döküntüsü, mide bulantısı, ishal, gelişme geriliği vb. gibi rahatsızlıkların bilinmesi Çölyak hastalığı için önemli belirtiler olduğunu dile getirdi. Çölyak hastalığının bölgede her yüz kişiden birinde çıktığını söyleyen Özel Primer Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. İdris Yıldırım Çölyak hastalığı hakkında şu açıklamalarda bulundu.
Çocuklarda Çölyak hastalığı nedir?
Çölyak hastalığı “Glutein” proteinine karşı vücudun geliştirdiği tepkiden dolayı oluşur.Glutein proteini arpa, buğday, çavdar ve yulaf gibi tahıllarda bulunur.Çölyak hastalığı da bu tahılların alınmasıyla gelişir.İnce bağırsaklarda ortaya çıkan bu hastalık nedeniyle bağırsak duvarları düzleşir ve besin emilimini tam anlamıyla yapamaz.Normalde bağırsak duvarları bir havlunun yüzeyi gibi pütürlüdür.Bu pütürler sayesinde ince bağırsak sindirilmiş besinleri emerek kana karıştırır.Çölyak hastalığı nedeniyle pütürlü yapısını kaybeden ince bağırsak hızla düzleşir ve insanda hastalık etkileri görülmeye başlar.
Çocuklarda Çölyak hastalığının belirtileri nelerdir?
Çölyak hastalığında besinlerin emilmesi yeterli olmadığı için çocukta beslenme yetersizliğinin belirtileri görülür.Çocuğun gelişimi yetersiz olur. Boy ve kilo bakımından normalden daha az gelişim gösterir. Kasları daha güçsüz olur.Kemikleri normalden daha zayıftır.Ayrıca çocukta ciltte solgunluk, dışkılama miktarında düzensizlik, karında şişlik, iştahsızlık, yağlı ishal, kansızlık ve kusma belirtileri de görülür.Çölyak hastası çocuklarda raşitizm hastalığı, dişlerin geç çıkması gibi sorunlar da görülebilir.
Çocuklarda Nasıl Teşhis Edilir?
Çölyak hastalığından şüphelenildiğinde ayrıntılı bir muayeneden sonra bazı kan ve dışkı testleri istenir. Kalsiyum, magnezyum, potasyum, protein, kolesterol, B12 vitamini, A vitamini, folikasit ve demir gibi bu hastalıkta vücutta eksilebilecek bazı maddelerin kandaki seviyelerinin ölçülmesi, tam kan sayımının yapılması ve iltihap belirteçlerinin kontrol edilmesi yanında Çölyak hastalığının teşhisinde kullanılan bazı serolojik testlerinde yapılması gerekir. Çölyak hastalığının tanısında mutlaka yapılması gereken bir diğer inceleme ince barsak mukoza biyopsisidir.Özellikle belirgin kilo kaybı, karın ağrısı, kansızlık, gece terlemeleri ve kanama gibi bulguları olan hastalarda bu incelemelerin yapılması gerekmektedir.
Çocuklarda Çölyak Hastalığın Tedavisi Nedir?
Hastaya ömür boyu glutensiz diyet uygulanmasıdır. Yani buğday, arpa, çavdar ve yulafın diyetten çıkarılması ve yerine mısır, pirinç unu ile yapılmış ekmeklerin verilmesidir. Mercimek unu, kestane unu, nohut unu ve soya unu da hastanın beslenmesinde buğday unu yerine kullanılabilir. Pirinç, mısır, patates ve soya unundan yapılmış ürünler yenilebilir. Meyve, sebze, yumurta ve et ürünlerinin yenmesinde sakınca yoktur. Gluten içermeyen bir diyetin uygulanması normal beslenmeye göre daha pahalı, güç ve sıkıcı olabilir.Bu nedenle kesin tanı konulmadan bu tür bir diyetin uygulanması tavsiye edilmez.Bu hastalarda laktoz eksikliği de olabildiğinden başlangıçta süt ve sütlü gıdaların alınmaması önerilir. Beslenmede sadece bu gıdaları almak yetmiyor. Gluten birçok gıda maddesinin içerisine koruyucu olarak ta yapımı sırasında girdiği için, içerisinde gluten bulunan her türlü gıda maddelerinin de diyetten çıkartılması gerekiyor. Bu sebepten çölyaklı bir kişi ve yakınları etiket okuma alışkanlığı kazanmalıdır.Tüm hazır gıdaların etiketlerinde GLUTEN içerip içermediği yönünde açık bilgi bulunmalıdır.Arzu Bulut
Çocuklarda Çölyak hastalığı nedir?
Çölyak hastalığı “Glutein” proteinine karşı vücudun geliştirdiği tepkiden dolayı oluşur.Glutein proteini arpa, buğday, çavdar ve yulaf gibi tahıllarda bulunur.Çölyak hastalığı da bu tahılların alınmasıyla gelişir.İnce bağırsaklarda ortaya çıkan bu hastalık nedeniyle bağırsak duvarları düzleşir ve besin emilimini tam anlamıyla yapamaz.Normalde bağırsak duvarları bir havlunun yüzeyi gibi pütürlüdür.Bu pütürler sayesinde ince bağırsak sindirilmiş besinleri emerek kana karıştırır.Çölyak hastalığı nedeniyle pütürlü yapısını kaybeden ince bağırsak hızla düzleşir ve insanda hastalık etkileri görülmeye başlar.
Çocuklarda Çölyak hastalığının belirtileri nelerdir?
Çölyak hastalığında besinlerin emilmesi yeterli olmadığı için çocukta beslenme yetersizliğinin belirtileri görülür.Çocuğun gelişimi yetersiz olur. Boy ve kilo bakımından normalden daha az gelişim gösterir. Kasları daha güçsüz olur.Kemikleri normalden daha zayıftır.Ayrıca çocukta ciltte solgunluk, dışkılama miktarında düzensizlik, karında şişlik, iştahsızlık, yağlı ishal, kansızlık ve kusma belirtileri de görülür.Çölyak hastası çocuklarda raşitizm hastalığı, dişlerin geç çıkması gibi sorunlar da görülebilir.
Çocuklarda Nasıl Teşhis Edilir?
Çölyak hastalığından şüphelenildiğinde ayrıntılı bir muayeneden sonra bazı kan ve dışkı testleri istenir. Kalsiyum, magnezyum, potasyum, protein, kolesterol, B12 vitamini, A vitamini, folikasit ve demir gibi bu hastalıkta vücutta eksilebilecek bazı maddelerin kandaki seviyelerinin ölçülmesi, tam kan sayımının yapılması ve iltihap belirteçlerinin kontrol edilmesi yanında Çölyak hastalığının teşhisinde kullanılan bazı serolojik testlerinde yapılması gerekir. Çölyak hastalığının tanısında mutlaka yapılması gereken bir diğer inceleme ince barsak mukoza biyopsisidir.Özellikle belirgin kilo kaybı, karın ağrısı, kansızlık, gece terlemeleri ve kanama gibi bulguları olan hastalarda bu incelemelerin yapılması gerekmektedir.
Çocuklarda Çölyak Hastalığın Tedavisi Nedir?
Hastaya ömür boyu glutensiz diyet uygulanmasıdır. Yani buğday, arpa, çavdar ve yulafın diyetten çıkarılması ve yerine mısır, pirinç unu ile yapılmış ekmeklerin verilmesidir. Mercimek unu, kestane unu, nohut unu ve soya unu da hastanın beslenmesinde buğday unu yerine kullanılabilir. Pirinç, mısır, patates ve soya unundan yapılmış ürünler yenilebilir. Meyve, sebze, yumurta ve et ürünlerinin yenmesinde sakınca yoktur. Gluten içermeyen bir diyetin uygulanması normal beslenmeye göre daha pahalı, güç ve sıkıcı olabilir.Bu nedenle kesin tanı konulmadan bu tür bir diyetin uygulanması tavsiye edilmez.Bu hastalarda laktoz eksikliği de olabildiğinden başlangıçta süt ve sütlü gıdaların alınmaması önerilir. Beslenmede sadece bu gıdaları almak yetmiyor. Gluten birçok gıda maddesinin içerisine koruyucu olarak ta yapımı sırasında girdiği için, içerisinde gluten bulunan her türlü gıda maddelerinin de diyetten çıkartılması gerekiyor. Bu sebepten çölyaklı bir kişi ve yakınları etiket okuma alışkanlığı kazanmalıdır.Tüm hazır gıdaların etiketlerinde GLUTEN içerip içermediği yönünde açık bilgi bulunmalıdır.Arzu Bulut
RSS