Uzmanlara göre travmatik olaylardan sonra en çok yaşanan sorunlardan biri uykusuzluk, bir diğeri ise strese bağlı diş sıkma şikayetleri. Özel bir çalışma yapılmasa da uzmanlar, 6 Şubat Maraş merkezli depremlerden sonra bu konudaki şikayetlerin arttığını belirtiyor.
Travma sonrası ortaya çıkan psikiyatrik belirtilere ilişkin saha gözlemlerini, yapılması gerekenleri ve sorunların çözülmemesi durumunda risklerin neler olduğunu Uzman Psikiyatrist Dr. Şahut Duran ile konuştuk.
Yapılan araştırmalara göre deprem gibi beklenmeyen doğa olayları karşısında maddi ve manevi kayıp yaşayan insanlarda psikiyatrik belirtiler sıkça yaşanabiliyor. Kitlesel travma nedeniyle uykusuzluk ve diş sıkma şikayetlerinde artış gözleniyor. Deprem bölgesinde gözlemlerine dayanarak konuşan Şahut Duran, depremzedeler arasında özellikle uyku problemlerinin çok sık olduğunu, bunu yaşayanların oranının yüzde 90’lara ulaştığını tahmin ettiğini belirtti. Duran, depremden sonra gelişen psikiyatrik belirtilerin, insan beyninin normal dışı duruma karşı geliştirdiği psikolojik savunma mekanizması olduğuna ancak yine de bu durumun travmanın olmadığı normal koşullardaki davranışlardan farklı olduğuna dikkat çekti. Özellikle uyku sorununun ilk günlerde ortaya çıkan sorun olduğuna değinen Duran, beynin hayatta kalma üzerine çalıştığını belirterek şöyle konuştu:
"Beyin tehlike altında uyumamaya ayarlar kendini. 'Uyursan ölürsün' duygusu nedeniyle uykusuzluk artar. Bu koruma amaçlı bir reflekstir. Zamanla ve normale dönüşle düzelmesi gerekir. Ancak, artçılar depremler devam ediyor. Üstelik depremden sonra gerçekçi olmayan söylentiler insanlarda kaygıya yol açıyor. İki aydır normale dönülmemesinin nedenlerinden biri artçıların devam ediyor olması. Deprem bölgesinde gördüğüm, şikayetlerde artış olduğu yönünde.”
Deprem bölgesi dışında toparlanma sürecinin daha hızlı olduğunu söyleyen Şahut Duran, Van ve İzmir depremlerinde yaşadığı pratiklerden örnekler verdi:
“Van ve İzmir depremlerinden sonra takip ettiğim hastalarım oldu. Normale dönüşle birlikte şikayetlerin azaldığını daha önce gördük. Şu an deprem bölgesinde travmatik olayların devam etmesiyle birlikte psikolojik belirtilerin de devam edeceğini düşünüyorum. Ancak bölge dışına gidenlerin ya da depremi yaşamayanların diş sıkması gibi sorunlara karşı daha hızlı toparlandığını söyleyebilirim.
RSS