ANASAYFA arrow right Ekonomi

“Bu yük dönecek dolaşacak işsizlik ve zam olarak milletin sırtına yüklenecek”

“Bu yük dönecek dolaşacak işsizlik ve zam olarak milletin sırtına yüklenecek”
YAYINLAMA: 16 Nisan 2020 / 04.16
GÜNCELLEME: 16 Nisan 2020 / 04.16
Güne 2.57 TL ile başlayan dolar ekonomi dünyasındaki "siyasal baskılar"
Güne 2.57 TL ile başlayan dolar ekonomi dünyasındaki "siyasal baskılar" ve ABD’deki faiz artırımının yakınlaştığı yönündeki beklentilerle birlikte bugün 2.59’u geçerek 2015 yılının rekorunu kırdı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, “Son iki ayda dolar kurundaki 24 kuruşluk artış ülkenin omzuna 103 milyar TL, reel sektörün omzuna 44 milyar TL ilave yük getirdi. Bu yük dönecek dolaşacak ya işsizlik olarak, ya zam olarak milletin sırtına yüklenecek” açıklamasında bulundu.
Dolar rekor üstüne rekor kırarken, ekonomi dünyasının önde gelen isimleri doların geleceğini ANKA’ya değerlendirdi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, dolardaki yükselişin sebebinin Türkiye’deki faiz tartışmaları ve ekonominin içsel kırılganlıklarıyla alakalı olduğunu söyledi. Dolardaki yükselişin vatandaşın korkulu rüyası "işsizlik ve zam" olarak geri döneceğinin altını çizen Öztrak, şu değerlendirmede bulundu:
“TL, dolar karşısında son iki ayda 24 kuruş değer yitirdi. Oransal olarak bakıldığında kayıp yaklaşık yüzde 10. Türkiye’nin de içinde bulunduğu “Kırılgan 8’li” grubunda yer alan diğer ülkelerin paralarına bakıldığındaysa aynı dönemde ortalama değer kaybı yüzde 4,4. Demek ki TL’deki bu olağanüstü kayıp sadece yurtdışındaki gelişmelerle açıklanamaz.Bu, büyük ölçüde Türkiye’deki faiz tartışmaları ve ekonominin içsel kırılganlıklarıyla alakalı bir durumdur.
TL’nin dolar karşısında 24 kuruş değer yitirmesinin, özellikle döviz borcu olanlar için, ciddi sonuçları olacaktır. Türkiye’nin net döviz borcu 431 milyar dolar. Reel sektörün net döviz borcu 183 milyar dolar. Son iki ayda dolar kurundaki 24 kuruşluk artış ülkenin omzuna 103 milyar TL, reel sektörün omzuna 44 milyar TL ilave yük getirdi. Bu yük dönecek dolaşacak ya işsizlik olarak, ya zam olarak milletin sırtına yüklenecek.
Euro-Dolar paritesindeki gelişmeler bizim ekonomimiz açısından da son derece önemlidir.Euronun, Dolar karşısında değer kaybetmesi özellikle Türk sanayicisi ve ihracatçısı açısından sıkıntı yaratabilir.Türkiye girdi maliyetleri genellikle dolar, buna karşı ihracat gelirleri Euro olarak tahsil edilir. Zaten çok düşük kar marjlarıyla çalışan şirketler Eurodaki değer kaybına bağlı olarak bu sınırlı kar marjlarını da yitirebilirler.”
Duayen iktisatçı Prof. Dr. Korkut Boratav ise dolara ilişkin yaptığı değerlendirmede, son dönemde Dolara olan talebin gitgide arttığını ve Merkez Bankası’nın da bu talebi karşılamakta güçlük çektiğini söyledi. Ekonomi yönetimi arasında bir güven bunalımı olduğunu vurgulayan Korkut Boratav, hükümet ile Merkez Bankası arasında sert, normal olmayan üslupların kullanıldığını ifade etti. Bu tür görüşmelerin sessiz sedasız yapılması gerektiğinin altını çizen Boratav, “Eleştiri unsurları, suçlama unsurlarına dönüştü. Normal değil bu” dedi.
Boratav, Doların önümüzdeki süreçte Euoroya yaklaşacağına ilişkin çeşitli değerlendirmeler yapılmaması gerektiğine de vurgu yaptı. "Aklı başında olanların" bu konuda öngörüde bulunamayacağını belirten Korkut Boratav, “Bu hususta büyük dalgalanmalar da olabilir büyük çöküşler de. İster piyasa uzmanı olsun ister akademik ekipler kimse bu hususta değerlendirmeler yapamaz” diye konuştu.
Gedik Yatırım Yurtiçi Satış Müdürü Eral Karayazıcı da Dolardaki pahalılığın bir süre daha devam edebileceğini söyledi.Karayazıcı’ya göre Amerikan Merkez Bankası’nın faiz artırım sürecini başlattığında dünyada Dolar lehine olan rüzgar sona erecek ve Dolar aleyhine uzun soluklu bir süreç başlayacak.
Kullandığı “Piyasalarda hiçbir matem hiçbir bayram sonsuza kadar aynı kalmaz” ifadeleri dikkat çeken Eral Karayazıcı’nın ANKA’ya yaptığı değerlendirmeler şöyle:
“Dünya son iki yıldır Amerikan Merkez Bankası’nın normalleşme sürecine geçeceğini konuşuyor, piyasalarda da bu durum etkili oluyor. Varlık alımları azaltıldı ve sonlandırıldı. Şimdide ABD Merkez Bankası’nın ekonomiye o kadar desteği olmadığını düşündükleri için bu desteği kademeli olarak azalıyor. Şimdi yapacağı şey ise, düşük faiz politikasına son vermek ve faiz oranlarında bir yükseliş sürecini başlatacak. Muhtemelen biz önümüzdeki 2 yıl içinde Amerika’nın politika faizinin şu anda 0.25’te yüzde 2.5’a doğru çıktığını göreceğiz. Bu da doların lehine olan bir durum.Dolar son 1 yıl içerisinde her yerde yükseliyor. Bu ne zamana kadar devam edecek? Beklenen kötü haber diyebileceğimiz Amerikan Merkez Bankası’nın faiz artırım sürecini başlatması gerçekleştiğinde ben dünyada Dolar lehine olan rüzgarın sona ereceğini, tam tersi Dolar aleyhine uzun soluklu bir sürecin başlayacağını öngörüyorum. Çünkü piyasalarda hiçbir matem hiçbir bayram sonsuza kadar aynı kalmaz. Faiz oranlarının yükseleceği beklentisi vakanın gerçekleşmesiyle bence ömrünü tamamlamış olacak.Bu Eylül ya da Haziran’da olacak. O zamana kadar Dolar yükselmeye devam mı edecek? Hiç zannetmiyorum. FED etkisi dediğim bu fiyatlama bölümler halinde yaşanıyor. Şubat ayında böyle bir hava yoktu.Faiz artırımı yaklaştıkça yukarı yönde ataklarda yapacaktır.
Altın için doların faizinin yükselecek olması kötü bir haber. Çünkü paranızı altına yatırdığınız zaman herhangi bir faiz geliri elde edemiyorsunuz.Altın çok uzun zamandır bir baskı altında ve bir düşüş trendi yaşıyor.2011 yılı Eylül’den beri altın dünyada düşüyor. Bence Amerikan Merkez Bankası faizi artırana kadar altında yukarı yönlü hareketler kısıtlı kalmaya devam edecek. Ama Amerika o beklenen hamleyi yaptıktan sonra teorik olarak bu altının aleyhinedir.Yakın vade için 100’ün üzerinde kalıcı bir hareket bence kolay değil.
Dolar bir kere çok pahalı.Bu pahalılık bir süre daha devam edebilir.Ama şartlar değiştiği anda normal değerine geri geldiği anda ben 2015'in sonunda dolar/TL’de 2.20’lik bir kapanış olursa şaşırmam.Mutlaka böyle olur diye ben de diyemem.Garanti bir para yok.Tasarruf sahibinin bunu bilmesi lazım.Dolar niye yükseldi?İçerideki faiz tartışmalarından mı?Dünyadaki FED korkusundan mı?Şubattaki yükseliş büyük ihtimalle içsel faktörlerden kaynaklanmıştı. Ama martta yani şu anda yaşadığımız yükseliş, FED kaygısıyla dışsal faktörlerden kaynaklanıyor.”ANKA
Yorumlar
Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *