ANASAYFA arrow right Sağlık

Türkiye, şeker hastalığında Avrupa Birliği dördüncüsü

Türkiye, şeker hastalığında Avrupa Birliği dördüncüsü
YAYINLAMA: 16 Nisan 2020 / 02.47
GÜNCELLEME: 16 Nisan 2020 / 02.47
Avrupa’da en az kanser vakası Türkiye’de

OECD’nin AB ve AB’ye üye olmayan kıta ülkelerinin sağlık politikaları ve sağlık durumunu incelediği “Health At A Glance Europe 2012” raporu açıklandı.

Avrupa’da bin kişi başına en fazla doktorun düştüğü ülke Yunanistan oldu, en az doktor ise Türkiye’de bulunuyor. Yunanistan’da bin kişiye 6.1, Türkiye’de 1.7 doktor düşüyor. 2000-2010 arası doktor sayısı en fazla yüzde 3.5 ile Yunanistan’da arttı. Doktor sayısını yüzde 3.3 artıran İngiltere’den sonra üçüncü sıradaki Türkiye de kaydettiği yüzde 3 artışla bu alanda Avrupa’nın başarılı üçüncü ülkesi oldu. 

-2010’da İsviçre’de bin kişiye düşen hemşire sayısı 16 olurken, diğer uçtaki Türkiye’de bin kişiye 1.6 hemşire düştü. AB ortalaması bin kişiye 8 hemşire oldu. Türkiye 10 yılda hemşire sayısını Avrupa’da en çok artıran ikinci ülke oldu. 
-Türkiye hala en az hastane yatağına sahip ülke, ancak son on yılda hastane yatağı sayısını önemli ölçüde artırdı. Tedavi türüne göre yapılan dağılımda Türkiye’de psikiyatrik tedaviye ayrılan hasta sayısının Avrupa’nın en düşüğü olduğu ortaya çıktı. 
-Türkiye Avrupa’da toplam sağlık harcamaları içinde cepten harcama payı değişimini hanehalkları lehine en fazla gerçekleştiren ülke oldu. 



Türkiye’nin, sağlıkta son on yılda gerçekleştirilen iyileştirmelere karşın hizmet ve altyapı açısından Avrupa ülkeleri arasında son sıralarda bulunduğu ortaya çıktı. Avrupa’da bin kişi başına en az doktor ve hemşire Türkiye’de bulunuyor. Doktor sayısını en çok artıran üçüncü ülke olan Türkiye hastane yatağı sıralamasında da sonuncu durumda. Psikiyatri yatağı yok denecek kadar az olan Türkiye’de sağlık harcamalarının GYİH içinde aldığı pay da düşük. Ancak Türkiye birçok önemli hastalığın yaygınlığı ya da görülme sıklığı açısından birçok Avrupa ülkesinden iyi durumda bulunuyor. 30 yılda alkol tüketimini yüzde 17 azaltan Türkiye, OECD raporunda, "Bazı ülkeler sigorta kapsamını son yıllarda sağlık hizmetlerine erişimin iyileştirilmesi için genişletti, bu da hane halklarının doğrudan ödeme şeklindeki sağlık ödemelerinin harcamalarda daha az pay tutmasıyla sonuçlandı.
Türkiye en çarpıcı örnek; 2003’ten bu yana nüfusun daha büyük oranı için sağlık hizmetleri kamu sigorta kapsamını genişletti, şu anda AB ortalamasına eşit bir şekilde toplam sağlık harcamaları için kamu desteği yüzde 73’E karşılık geliyor" satırlarıyla anıldı. 
OECD’nin AB ve AB’ye üye olmayan kıta ülkelerinin sağlık politikaları ve sağlık durumunu incelediği “Bir Bakışta Sağlık Avrupa 2012 (Health At A Glance Europe 2012)” raporu açıklandı.


Rapora göre, Avrupa’da bin kişi başına en fazla doktorun düştüğü ülke Yunanistan oldu, en az doktor ise Türkiye’de bulunuyor. Yunanistan’da bin kişiye 6.1, Türkiye’de 1.7 doktor düşüyor. 2000-2010 arası doktor sayısı en fazla yüzde 3.5 ile Yunanistan’da arttı. Doktor sayısını yüzde 3.3 artıran İngiltere’den sonra üçüncü sıradaki Türkiye de kaydettiği yüzde 3 artışla bu alanda Avrupa’nın başarılı üçüncü ülkesi oldu. AB’nin 27 ülkesinde ortalama bin kişiye 3.4 doktor düşüyor, 10 yılda doktor sayısı ortalamada yüzde ortalama 3.4 arttı. 
Macaristan’da 2010 itibarıyla kişi başına yılda 11.6 doktor konsültasyonu yapılırken diğer uçtaki Kıbrıs Rum Kesimi’nde ise sayı 2.1 oldu. AB24 ortalamasının kişi başına 6.3 olarak ölçüldüğü kişi başına konsültasyonda Türkiye 7.3 rakamına sahip oldu.
2010’da İsviçre’de bin kişiye düşen hemşire sayısı 16 olurken, diğer uçtaki Türkiye’de bin kişiye 1.6 hemşire düştü. AB ortalaması bin kişiye 8 hemşire oldu. Türkiye 10 yılda hemşire sayısını Avrupa’da en çok artıran ikinci ülke oldu. Portekiz’de hemşire oranı yüzde 5, Türkiye ise 4.2 arttı.
Geçen 10 yılda nüfusa göre hastane yatağı sayısı, Yunanistan ve Türkiye hariç Avrupa ülkelerinde görece azaldı. 2010 itibarıyla Avusturya ve Almanya bin kişiye düşen 8 hastane yatağıyla bu alanda en iyi ülkeler durumunda. Türkiye hala en az hastane yatağına sahip ülke, ancak son on yılda hastane yatağı sayısını önemli ölçüde artırdı. AB27’de bin kişiye ortalama 5.3, Türkiye’de ise 2.5 hasta yatağı düşüyor. İsveç bin kişiye 2.7, İspanya 3.2, Danimarka 3.5 gibi rakamlarla Türkiye’nin biraz üzerinde bulunuyor. 
Türkiye 2000-2010 arasında hastane yatağı sayısını yüzde 2.3 oranında artırdı ve artışta AB’ye üye olsun olmasın Avrupa ülkeleri arasında birinci oldu. Bunun dışında sadece Yunanistan’da binde 3’lük bir artış saptandı. Diğer Avrupa ülkelerinde on yılda nüfus başına hastane yatağı sayısı azaldı.
Tedavi türüne göre yapılan dağılımda Türkiye’de psikiyatrik tedaviye ayrılan hasta sayısının Avrupa’nın en düşüğü olduğu ortaya çıktı. Türkiye’de hastanelerde yatakların yüzde 96’sı iyileştirici tedaviye, yüzde 3 dolayındakileri ise psikiyatrik tedaviye ayrılmış durumda. AB 27’de ise tüm hastane yataklarının yaklaşık altıda biri bölümü bu alana tahsis ediliyor.
2008 rakamlarına göre tüm türlerde Avrupa’da kanserin en az görüldüğü ülke Türkiye. AB27 ortalamasında her yüz bin kişiden 296’sında bir kanser vakası görülüyor. Fransa en fazla kanser görülen Avrupa ülkesi. Her yüz bin kişiden 361’i kansere yakalanıyor. Türkiye’de ise kanser vakaları yüz binde 182 düzeyinde görülüyor. Kanser vakaları Fransa’dan sonra en çok Norveç, İrlanda, Macaristan, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Almanya, Lüksemburg, Slovakya, Litvanya, Slovenya, İtalya, İspanya, Hollanda, Letonya’da tespit ediliyor. İspanya, İtalya hariç Akdeniz ülkelerinde kanser vakalarının düşük olduğu görülüyor. 

-AKCİĞER KANSERİ EN ÇOK DOĞU AVRUPA’DA- 

Rapora göre akciğer kanseri en çok Macaristan’da (yüz binde 81) görülüyor. Macaristan’ın Polonya (71), Sırbistan (66), Estonya (64), Makedonya (58), Karadağ, Belçika (57) izliyor. Akciğer kanserinde AB27 ortalaması yüz bin kişide 47 olarak ölçüldü. Türkiye’deki akciğer kanseri vakaları ise yüz bin kişide 49 oranıyla AB ortalamasına yakın bulunuyor. Avrupa’da akciğer kanserinin en az görüldüğü ülke ise yüz binde 18’lik oranla İsveç. 

-GÖĞÜS VE PROTSAT KANSERLERİ EN AZ TÜRKİYE’DE- 

Kadınlarda göğüs kanseri görülme sıklığı Avrupa’da birinci sırada bulunan Belçika’da yüz bin kadında 109 olarak ölçüldü. Belçika’yı Danimarka, Fransa, Hollanda, İzlanda, İrlanda, İngiltere izliyor. AB27 ortalaması yüz binde 71 iken, Türkiye’de en düşük oran (yüz binde 28) görüldü. 
Prostat kanseri ise Avrupa’da en çok İrlanda (yüz binde 126), Fransa (118), İzlanda (112), Norveç (104), Belçika’da (101) görülüyor. AB27 ortalaması yüz binde 63 olarak ölçülürken Türkiye’de prostat kanseri AB’nin en düşük oranıyla yüz binde 15 olarak ölçüldü. Prostat kanseri OECD ülkelerinde ise erkekler arasında en yaygın kanser türü olarak da saptandı. 

Türkiye 2011 itibarıyla şeker hastalığında Avrupa dördüncüsü çıktı. 20-79 yaş arası diyabet yaygınlığı ölçümünde Portekiz yüzde 9.8 ile birinci, Kıbrıs Rum Kesimi yüzde 9.5 ile ikinci, Polonya yüzde 9.2 ile üçüncü, Türkiye 8.1 ile dördüncü durumda. Şeker hastalığı AB27 yaygınlığı ise yüzde 6.4 oldu. Şeker hastalığı Avrupa’da en az İsveç’te görülüyor (yüzde 4.4). Lüksemburg, Belçika, Yunanistan, İtalya, İngiltere’de de şeker hastalığına görece az rastlanıyor. 

2009 itibarıyla AB üyesi ülkelerde 60 yaş üstünde 8 milyon demans hastası bulunuyor. AB27’de demans ortalaması yüzde 5.5. Türkiye yüzde 3.2’lik oranla AB ülkelerinde demansın en az görüldüğü ülke oldu. Fransa ve İtalya’da yüzde 6.6, İsviçre ve Norveç’te ise yüzde 6.4 ile en yüksek oranlar ortaya çıktı.

KOAH en çok Türkiye’de
Astımda ise 2008’de yüzde 7 oranının saptandığı Fransa ile en düşük yüzde 1.6 oranının görüldüğü Romanya örneğinde olduğu gibi çeşitlilik bulunuyor. Astım genelde kadınlarda (yüzde 4.3) erkeklere oranla (yüzde 3.3) daha fazla görülüyor. Astım yaygınlığında kadın ve erkekler arasında en büyük farkın yaşandığı ülke ise Türkiye oldu, astım Türkiye’de kadınlarda yüzde 5, erkeklerde ise yüzde 2.5 oranında görülüyor. 
KOAH hastalığı ise Malta’da yüzde 1.2, Macaristan’da yüzde 4.7, Avrupa’da en yüksek oranın kaydedildiği Türkiye’de ise yüzde 6.2 yaygınlığında görülüyor.
Türkiye’de alkol tüketimi 1980-2010 arasında yüzde 17 düştü. AB bölgesi dünyada alkolün en çok tüketildiği bölge. Yıllık satış verilerine göre AB üye devletlerinde yetişkin başına yılda ortalama 10.7 litre saf alkol düşüyor. Avusturya, Fransa Letonya, Litvanya ve Romanya kişi başına yılda 12 litreden fazla tüketimle Avrupa’da başı çekiyor. Kıbrıs, Yunanistan, İtalya ve İzlanda, İsveç ve Norveç gibi ülkelerde ise 7-8 litre tüketim ölçüldü. Türkiye’de 15 yaş ve üstü kişiler yılda ortalama 1,5 litre alkollü içecek tüketiyor ve bu rakamla Avrupa’da tüketim sıralamasının sonunda bulunuyor.
Türkiye ile en yakın takipçisi Makedonya arasında bir misli fark var. 
İçkiyi 1980-2010 arası en fazla azaltan ülke İtalya oldu. İtalya’da içki tüketimi yüzde 59 azaldı. Alkol tüketimini Yunanistan, İspanya, Fransa yüzde 38, Slovakya, Portekiz, Macaristan, İsviçre yüzde 20-25 arasında, Türkiye ise yüzde 17 azalttı. 
30 yılda içki tüketiminde en fazla artış İzlanda’da (yüzde 70) meydana geldi. Norveç, Lüksemburg, Romanya, İrlanda, Finlandiya’da da tüketim arttı. 

 Obezite’nin Türkiye’de erkeklerde yüzde 13.2, kadınlarda ise yüzde 21 oranında görüldüğü belirtildi. Obezite oranı Türkiye’de AB27 ortalamasına yakın ve nüfusun yüzde 16.9’u obez.
Yorumlar
Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *