“Olanağım olsaydı bir kiremidini bile satmazdım”

1977 yılında Belediye Zabıta Memurları Kooperatifinin ilk hazırlıkları yapılıyordu. Üye olan memurlar çok sevinçliydi. Çünkü devletin desteği ile ev sahibi olacaklardı. Belki de hayatları boyunca düşledikleri olay gerçekleşecekti. Ne var ki bunun gerçekleşmesine ramak kala çoğu hissesini satıp ayrılmaya başladı.

Maddi olanaksızlıklar yüzünden ayrılan çoğu üye üzüntülerini saklayamıyorlardı. Bu üzüntülerini biraz da olsa giderebilmek için kenar semtlerde, borçlanarak gecekondular yapıyorlar, ya da ara sokaklarda küçük evler alıyorlardı. Kimisi de gücü ev almaya yetmediği için parayı bankaya yatırıyor veya ziynet eşyası alıyorlardı.

Hisselerini devredenler dışında canını dişine takarak yürütmek isteyenlerin de karşısına türlü zorluklar çıkıyordu. Aidatlar dışında istenen farklar, çoğunun elindekileri silip süpürmüştü. Artık başvuracakları çareleri kalmamıştı.

Memurlar ne yapacaklarını kara kara düşünürken bazı kişiler tarafından ortaya söylentiler atılmaya başladı. Gazetemize imzasız mektuplar dışında telefonlar da gelmeye başlamıştı. Kooperatifle ilgili söylentiler çoğalınca geniş bir araştırma içine girdik.

Yönetim kurulu üyeleri, hali hazırda kooperatife üye olan memurlarla ve hisselerini devrederek ayrılan şahıslarla konuştuk. Dertlerini dinledik. Neden sattıklarını söylediler;

“Olanağım olsaydı bir kiremitini bile satmazdım”

Ayrılan bir üye: “Hissemi Şubat 1985’te kura çekilmeden önce sattım. Ayrılmamak için tüm gücümle direndim. Borç altına girmeye başladım. Hatta eşimle yüzüklerimizi bile sattım. Baktım ki yürütemeyeceğim. Hissemi devrettim. Devir parası ile Karşıyaka semtinde borç harç bir ev yaptırdım.

“Maddi imkansızlıktan ayrıldım”

 Hissesini 1985'in ilk ayında 2.5 milyon liraya devreden bir üye şunları söylüyor: «Devrederken hibe olan paranın 150 bin lirasını ben, 150 bin lirasını da alan arkadaş verdi. Aldığım para ile Hoşgör semtinde bir ev yaptırdım. Dört ay önce taşındım: Maddi olanaklarım elvermediği için sattım. Her ay alınan aidatlar dışında, arada 50-100 bin lira toplu para isteniyordu. Aldığım aylık belli 25-30 bin lira ev kirası veriyordum. Elde avuçtaki gidince satmak zorunda kaldım.

Ayrıca alınan kredileri kısa zamanda ödemek zorundaydık. Ev kirası aidat ve krediyi ödemek için maddi olanaklarım el vermezdi. Ben de çıkar yolu satmakta buldum. Şu an da inşaat bitmiş olsa 10-15 milyon lira eder. Ancak 5-6 yıl süreceğini tahmin ediyorum.

İki şubatta genel kurul toplantısı var. Kurulda sonradan üye olan varlıklı kimselerin aidatlarını artıracaklarını tahmin ediyorum. Böylece maddi olanaksızlık çekenler devrederek ayrılacaklardır. Çünkü varlıklı kişilere göre inşaat yavaş gidiyor ve hızlandırmak zorundalar. İnşaat ne kadar gecikirse maliyet o kadar artacak.

Bence bu kooperatif, memurlar kooperatifi olmaktan çıktı. Seçkinler kooperatifi oldu. Sonradan üye olanlar memurları aradan çıkarıp inşaatı bir an önce bitirmek istiyorlar. Son olarak duyduğuma göre, aidatlar dışında memurlardan 1’er milyon lira alınacağı söyleniyor” dedi.

Ayni an 40 memur üye dışında kalan üyeler de ayrılmaya devam ediyor. Kuralar çekildikten sonra iki üç kişi daha ayrıldı, iki gün önce yine ‘F’ gurubunda bulunan bir memur üye hissesini 3.5 milyon liraya satarak ayrıldı.

Eğer bir önlem alınmazsa memurların ev sahibi olma hayalleri suya düşecek ve bu satan üyeler ne ilk ne de son devreden olacaklar. Zamanla tüm memurlar hisselerini satıp kaçacaklar.