Eğitim İş Sendikası, 2025-2026 eğitim-öğretim yılının ailelerin bütçesine yansıyan ‘Başlangıç’, ‘Aylık’ ve ‘Günlük’ maliyet raporunu açıkladı
Şube Başkanı Ali Arpat, ‘’Cumhuriyetin en temel kazanımı olan parasız, laik, bilimsel ve kamusal eğitim ilkesi yeniden hayata geçirilmeli. Çocuklarımızın geleceği, ailelerin cüzdanına ya da piyasaların insafına bırakılamaz. Eğitim, yurttaşların en temel hakkıdır ve bu hakkı savunmak hepimizin ortak görevi’’ şeklinde konuştu.
Aileler için ağır bir ekonomik yük haline geldi
2025-2026 eğitim-öğretim yılı başlamadan önce yapılan araştırmanın, bir kez daha Türkiye’de eğitim artık parasız olmadığını, aileler için ağır bir ekonomik yük haline geldiğini söyleyen Arpat, ‘’Araştırmamız, Ankara ölçeğinde yapılan piyasa verilerine dayanarak yalnızca bir öğrenci için başlangıç, aylık ve günlük maliyetleri ortaya koyuyor. Kırtasiye ve çanta masrafları 2025 yılı itibarıyla ilkokul için 4 bin 791 TL, ortaokul için 6 bin 387 TL, lise için 7 bin 740 TL’ye yükseldi. 2024’e göre ortalama yüzde 60’lık bir artış söz konusu’’ ifadelerine yer verdi.
‘Giyim masrafları (üniforma, ayakkabı, kaban, spor malzemeleri vb.) en düşük 13 bin 900 TL’yi buluyor’ ifadelerini kullanan Arpat, ‘’Ulaşım masrafları servis kullanan öğrenciler için yıllık 33 bin 468 TL (kısa mesafe) ile 43 bin 953 TL (uzun mesafe) arasında değişiyor. Bu tutar aylık 3 bin 700 – 4 bin 900 TL arasında ek bir yük demek. Beslenme masrafları ilkokul öğrencisi için sadece evden götürülen beslenme çantasında aylık ortalama 2 bin 155 TL, günlük 83,75 TL’ye çıkıyor. Kantin fiyatları ise bir yıl içinde yüzde 50’nin üzerinde arttı’’ açıklamasını yaptı.
Yalnızca kırtasiye ve giyim masrafları asgari ücretin yüzde 84–98’ine denk düşüyor
Arpat, ‘’Bir ilkokul öğrencisi için ulaşım dâhil başlangıç maliyeti 52 bin 159 TL, ortaokul için 53 bin 755 TL, lise için 55 bin 108 TL. Okulu yürüme mesafesinde olan öğrenciler için bile yalnızca kırtasiye ve giyim masrafları asgari ücretin yüzde 84–98’ine denk düşüyor. Bu rakamlar, yalnızca bir öğrencinin asgari ihtiyaçları dikkate alınarak hesaplandı. Kurslar, özel dersler, sınav hazırlıkları ve diğer masraflar eklendiğinde tablo çok daha vahim. Eğitimde eşitlik fiilen ortadan kalktı’’ dedi.
Temel eğitim masrafları devlet bütçesinden karşılanmalı
Eğitim İş Sendikası Gaziantep Şube Başkanı Ali Arpat, konuşmasını şöyle sürdürdü: ‘’Milyonlarca aile, çocuklarını okula gönderebilmek için maaşlarının büyük kısmını eğitim harcamalarına ayırmak zorunda kalıyor. Bu yük, dar gelirli aileler için okul öncesinden başlayarak eğitime erişimi imkânsız hale getiriyor. Taleplerimiz açık ve net; eğitim, bir hak olduğu için tamamen parasız ve kamusal olmalı. Öğrencilere her gün en az bir öğün ücretsiz, sağlıklı yemek sağlanmalı. Kırtasiye, giyim, ulaşım ve barınma gibi temel eğitim masrafları devlet bütçesinden karşılanmalı. Cemaat ve tarikatların sözde kurumlarına kaynak aktarılırken, devlet okullarının velilerin sırtına yüklenmesi kabul edilemez.’’