Türkiye’de son dönemde artan 'suça sürüklenen çocuk' oranı endişe yaratırken, Adalet Bakanlığı yeni yasal düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Bakan Tunç’un açıkladığı başlıklarda cezaların artırılması, ailelere yönelik yaptırımlar ve çocukların cezaevi yerine rehabilite edilmesi öne çıkıyor. Dünyada ise ülkeler farklı modeller uyguluyor.
Son aylarda Mattia Ahmet Minguzzi, İbrahim Oktugan ve son olarak Hakan Çakır cinayeti gibi olaylarda çocukların fail konumunda yer alması, konuyu gündemin üst sıralarına taşıdı. TÜİK’in 2024 verilerine göre, güvenlik birimlerine getirilen çocukların karıştığı olay sayısı yüzde 9.8 artarak 612 bini aştı. Bu çocuklardan 202 bin 785’i “suça sürüklenen çocuk” olarak kayıtlara geçti. Bu oran 2023’e kıyasla yüzde 13’lük artışa işaret ediyor.
Mevcut yasal çerçeve
Türk Ceza Kanunu’na (TCK) göre çocukların cezai sorumluluk yaşları şöyle:
12 yaş altı: Cezai sorumluluk yok.
12-15 yaş: Fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını kavrayamayanlara ceza verilmiyor, kavrayanlara ise indirimli ceza uygulanıyor.
15-18 yaş: Ceza sorumluluğu var ancak yetişkinlere kıyasla daha düşük ceza uygulanıyor.
Bu düzenleme, “çocuğun üstün yararı” ilkesi doğrultusunda yıllardır yürürlükte.
Yeni düzenleme sinyalleri
Hükümet, artan olaylar sonrası çocuk suçluluğu ile mücadele için TCK’da değişiklik hazırlığında. Üzerinde çalışılan modele göre:
15-18 yaş grubunda uygulanan ceza indirim oranları azaltılacak.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması gibi uygulamalarda sınırlamalar getirilebilecek.
Çocuklara veya bakıma muhtaç bireylere yönelik sistematik kötü muamelelerin cezaları artırılacak.
Aile yükümlülüklerinin ihlâline dair suçlarda yaptırımlar ağırlaştırılacak.
Çocuk hükümlüler cezalarını çocuk kapalı cezaevlerinde infaz edecek, iyileşme gösterenler ise eğitimevlerine ayrılabilecek.
Bakan Tunç’un açıklamaları
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, gündemlerinde olan düzenlemeleri şöyle sıralamıştı:
15-18 yaş grubu için ceza indirimi oranlarının gözden geçirilmesi,
Çocuklara veya bakıma muhtaç bireylere yönelik kötü muamelenin cezalarının artırılması,
Aile yükümlülüklerinin ihlâline dair suçların yaptırımlarının güçlendirilmesi,
Çocuğun yararına alınan tedbir kararlarına aykırı hareket eden anne, baba veya sorumlulara etkin yaptırımlar getirilmesi. Sputnik
RSS