Sabah’ın Gaziantep’i dönüştüren projeleri

Sabah’ın yayın yaşamı boyunca yaptığı hizmetler göz önüne alındığında, bir gazetenin bir kentin yaşamının dönüşmesine nasıl katkı sağlayabileceği, sağlayabildiği çok açık ve net görülecektir.

Gaziantep Üniversitesi Tıp

Fakültesi kuruluş kampanyası

Gaziantep’te bulunan ODTÜ Kampusü’nün kapanmasının ardından, 1987 yılında Gaziantep Üniversitesi kuruldu. Gaziantep Üniversitesi’ne bağlı Tıp Fakültesi’nin kuruluşunu gerçekleştirmek için kente gelen öğretim üyelerine kapısını açan ve destek veren Sabah’tı. Tıp Fakültesi’nin kurulması için eski Doğum Hastanesi binası tahsis edilmişti geçici olarak ama, ortada başka hiçbir şey yoktu. Sabah Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nin kuruluşuna katkı sağlamak amacıyla bir kampanya başlattı. Bağış yapanların isimlerinin bağış miktarına göre yataklara ve odalara verileceğini duyurdu. Bağış yapanların ismini her gün birinci sayfasında yayınladı.

Her zaman Gaziantepli işadamlarından para toplamanın ne kadar zor olduğu dile getirilir. Ancak bu kampanyada kente Tıp Fakültesi Hastanesi kazandırılması heyecanı ve Sabah’a duyulan güven nedeniyle kampanyaya inanılmaz bir destek verildi. Tam 400 bin lira toplandı. Kampanyanın ulaştığı başarı Tıp Fakültesi’ni kurmak için kente gelen öğretim üyelerini hem çok sevindirdi, hem de çok şaşırttı. Yani, bugün Gaziantep Üniversitesi bünyesinde bölgeye hizmet veren modern araştırma hastanesinin temeline konulan ilk harçlarda Sabah’ın katkısı tartışılmaz. Zira bu yüzden GAÜN eski Rektörü Prof. Dr. Erhan Ekinci döneminde kampanyadan yıllar sonra düzenlenen ödül töreninde hem kampanyaya ilk bağışı yapan ve kuruluşun gerçekleşmesini sağlayan Sabah’a birkaç dalda ödül verildi.

Gaziantep Sanayi Odası

Sabah’ın sahibi Aykut Tuzcu, Gaziantep Sanayi Odası’nın fikir babası ve kurucularından biridir. Tuzcu, Gaziantep Ticaret ve Sanayi Odası Meclis üyesi olduğu 25 Ocak 1986’da mecliste yaptığı konuşmada, sanayicinin kendi meslek örgütü çatısı altında toplanması gerektiğini ilk kez dile getirerek, Gaziantep’in önde gelen sanayicilerini, Gaziantep Sanayi Odası’nın kurulması için bir araya getirdi.

Aykut Tuzcu’nun GSO’nun fikir babası olması ve Sabah’ın Gaziantep’in ekonomik kaderini ilgilendiren konuya yayınlarıyla destek vermesi yüzünden çok ağır saldırılara maruz kalınmasına rağmen, sürece kesintisiz destek verilmiştir.

Bugün Gaziantep bir sanayi şehri olarak biliniyor ve Türkiye ihracatında 5. sırada yer alıyorsa, bunda Gaziantepli işadamının sanayici kimliğinin ön plana çıkmasını sağlayan Gaziantep Sanayi Odası’nın katkısı tartışmasızdır.

Sabah Kitapçısı’nın öyküsü

Sabah, yayın yaşamını sürdürürken, yalnızca gazetecilikle yetinmemiş, kentin sosyal yaşamına katkı boyutunda farklı hizmetlere ve yatırımlara da imza atmıştır. Bu amaçla, Aykut Tuzcu tarafından kurulan Gaziantep’in gerçek anlamda ilk kitapçı dükkanının hikayesi, kentin tarihini yazacak insanlara kaynak oluşturması açısından ilginç ve ibret vericidir.

EGEV’den GAGEV’e

Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı (EGEV), 1992’de İzmir ve çevresinin ekonomik gelişmesini hızlandırmak için yurtiçi ve yurtdışı kurum ve kuruluşların ilgisini arttıracak tanıtım ve teşvik çalışmaları yapmak, bu konuda diğer kurum ve kuruluşlarca yürütülen çalışmalara yardımcı olmak, Ege’yi gelişmiş bir bölge haline getirmek, bölgeye dış ilişkilerin ve sermaye hareketlerinin yoğunlaştığı bir ortamda ekonomik canlılık kazandırmak amacıyla kurulmuştu. Aykut Tuzcu, aynı şekilde bir yapılanmanın Gaziantep’te de oluşturulmasını, kentin gelişimi açısından önemli hizmetlere imza atılabileceğini düşünüyordu. EGEV Başkanı’nı Uğur Yüce’yi Gaziantep’e davet etti ve ağırladı. Amacı, vakıf senedine ulaşmaktı. Uğur Yüce İzmir’e dönünce vakıf senedini Aykut Tuzcu’ya yolladı. O da alıp, dönemin Gaziantep Valisi Muammer Güler’e götürerek, GAGEV’in kurulmasına öncülük etmesini istedi. GAGEV böylece kurulmuş oldu. Uzun yıllar fazla bir etkinlik ve faaliyet gösterilemedi. Arada aklına geliyor, üzülüyordu, GAGEV’in EGEV kadar etkin olamamasına… Geçenlerde Burhan Çağdaş ile Aykut Bey’i konuşurken, söz GAGEV’e geldi. Ona Aykut Bey’in GAGEV’in kurulmasındaki çabasını aktardım. “Şu anda 2500 öğrenciye burs veriyor GAGEV” dedi. “Aykut Tuzcu bunu biliyorsa çok mutlu olmuştur” dedim.

Avrupa Birliği Bilgi Bürosu

Avrupa Birliği Bilgi Merkezleri’nden ilki Sabah’ın sahibi Aykut Tuzcu’nun, dönemin AB Büyükelçisi Michael Lake ile kurduğu temas ve girişimleri sonucunda Gaziantep’te açıldı. Büyükelçi Michael Lake ve dönemin Ticaret Odası Başkanı Mehmet Aslan, Türkiye’nin ilk bilgi bürosunun açılışı sırasında Sabah’ın sahibi Aykut Tuzcu’ya teşekkür etti.

Bilgi Merkezleri, AB ile entegrasyon, kültürel projelerin desteklenmesi, KOBİ’lerin AB fonlarından yararlanması konusunda önemli işlevlere imza atıyor.

AB Büyükelçisi Michael Lake, Sabah’ın yoğun girişimleri üzerine, önce kentte altyapıyı oluştursun diye sağ kolu Feray Salman’ı Gaziantep’e yolladı. Feray Salman’ı havaalanında karşıladık ve AB Bilgi Bürosu kuruluşu için GSO, GTO, valilik, belediye başkanlığı gibi yerlerden randevularını ayarladık. Feray Salman tüm bu kurumları gezerek, AB Bilgi Bürosu’nu bünyelerinde açıp açamayacaklarını araştırdı. GTO Başkanı olan Mehmet Aslan, AB Bilgi Bürosu’nun GTO bünyesinde açılabileceğini söyledi ve bu konu üzerinde yoğunlaşıldı. O dönemde Feray Salman’ın görüşmelerine Sabah bizzat tanıklık etti ve bazı kurumların yetkililerinin, Gaziantep’in ayağına kadar gelen böyle bir fırsatı küçük hesaplar yüzünden nasıl reddettiğine bizzat tanık olduk.

GTO, olayı sahiplenip, bilgi bürosu ofisinin kendi bünyesinde açılmasını sağlayarak, AB ile Gaziantep arasında bir köprü kurulmasını sağladı.

Zeugma Antik Kenti

Aslında Sabah’ın Zeugma’ya ilgisi, ta 1993’te Ayfer Tuzcu Ünsal’ın antik kent ile ilgili yazı dizileri ile başlamıştı.

2000 yılında Birecik Barajı’nın suları altında boğulmak üzere olan Zeugma Sabah’ın Sahibi Aykut Tuzcu’nun özel girişimleri ile bir anda dünyanın ilgi odağı oldu.  Aykut Tuzcu’nun, The New York Times Türkiye Temsilcisi Stephen Kinzer’i Gaziantep’e davet ederek  2000 yıllık antik kentin The New York Times Gazetesi’nin birinci sayfasında “İkinci Pompei” diye verilmesinin ardından dünyanın ilgisi Zeugma’ya yöneldi. Zeugma, diğer antik kentlerin kazı ve kurtarma çalışmaları için de örnek bir uygulama oldu.

Zeugma’nın The New York Times’ta yayınlanması, Gaziantep turizmi için bir dönüm noktası teşkil etti. O yaz, kente dünyanın dört bir ucundan 5 bin civarında gazeteci, televizyoncu, bilim insanı ve sanatçılar geldi.  Zeugma’nın sular altında kalmadan kurtarılması için acil eylem planı ile devreye giren Packard Vakfı, dünyanın farklı yerlerinde kazı çalışmaları yapan özel arkeoloji ekipleriyle mozaik konservatörlerini Gaziantep’e göndermekle kalmayıp, kurtarma kazıları için 25 milyon dolar bağışta bulundu. Zeugma aylarca Sabah’ın birinci sayfasında öncelikli haber oldu. Bu durum, toplumda kültürel mirasa karşı duyarlılık oluşmasını sağladı.

Zeugma ile ilgili haber ve yorumlar, Genel Yayın Yönetmeni Nurgün Balcıoğlu’na 2000 yılında iki ödül birden getirdi.  İlki Sedat Simavi Vakfı’nın “Övgüye değer eser” ödülü, diğeri ise Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ile Konrad Adenaur Vakfı’nın düzenlediği yarışmada, “birincilik” ödülü oldu.

Karkamış Antik Kenti

Sabah, son yıllarda yine dünyanın en önemli arkeolojik alanlarından biri olan Karkamış Kazısı için de kamuoyunun dikkatini bu kültürel değere çekmek, yerel yönetimlerin kazıya maddi manevi destek vermesi amacıyla yayınlar yaptı. Daha önce Tilmen ve Taşlıgeçit Arkeo parklarının Gaziantep turizmine kazandırılması konusunu Sabah gündemde tuttu. Suriye sınırında savaşın ve IŞİD tehlikesinin devam ettiği dönemde, Aykut Tuzcu, Bakanlık ve yerel yönetimler nezdinde yoğun girişimlerde bulunup, Bologna Üniversitesi’nden Prof. Nicolo Marchetti’nin Karkamış kazılarına kesintisiz devam etmesini sağladı.  Aramızdan ayrılmadan, Nicolo Marchetti’nin Karkamış Arkeoparkı’nı açmasının mutluluğunu yaşadı.

Zeugma Müzesi

Zeugma’dan çıkarılan eserlerin sergileneceği güzel bir mekana ihtiyaç vardı. Zeugma Mozaik Müzesi’nin Gaziantep’e kazandırılmasında Aykut Tuzcu’nun yoğun baskı ve ısrarının büyük rolü oldu.

Aykut Tuzcu, dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Asım Güzelbey’e eski Fuar alanının yerine kente yakışır bir mozaik müzesi yapılması konusunda ısrar etti. Ancak, orası otellere verilince, o şans elden kaçmış oldu. 

Ardından Tekel içki fabrikasının yeri gündeme geldi.  Zira, dönemin AKP İl Başkanı, İpekyolu üzerinde yıkılan Tekel içki fabrikasının yerine bir cami yapılması konusunda ısrar ediyordu. Ancak Güzelbey, müze konusundaki talepleri yerinde görüp Zeugma Müzesi’nin kente kazandırılmasını sağladı.